حوزه/ امام صادق علیه السلام فرمود: در مسئله حیض، پاک شدن و باردارى، گواهى خود زن کافى است و شهادت و سوگند و یا دلیل دیگرى لازم نیست؛ امّا بر زنان حرام است که خلاف واقع بگویند و باید شرایط خود را بى پرده بگویند که اگر کتمان کنند، به خدا و قیامت ایمان ندارند.
استاد محسن قرائتی در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود با موضوع تفسیر قطره ای به بیان آموزه های آیه 228 سوره بقره پرداخته است.
* آیه
وَالْمُطَلَّقَتُ یَتَرَبَّصْنَ بِأَنْفُسِهِنَّ ثَلَثَةَ قُرُوءٍ وَ لَا یَحِلُّ لَهُنَّ أَنْ یَکْتُمْنَ مَا خَلَقَ اللَّهُ فِى أَرْحَامِهِنَّ إِنْ کُنَّ یُؤْمِنَّ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْأَخِرِ وَ بُعُولَتُهُنَّ أَحَقُّ بِرَدِّهِنَّ فِى ذَلِکَ إِنْ أَرَادُواْ إِصْلَاحاً وَ لَهُنَّ مِثْلُ الَّذِى عَلَیْهِنَّ بِالْمَعْروفِ وَ لِلرِّجَالِ عَلَیْهِنَّ دَرَجَةٌ وَاللَّهُ عَزِیزٌ حَکِیمٌ
* ترجمه
زنان طلاق داده شده، خودشان را تا سه پاکى در انتظار قرار دهند. (یکى پاکى که طلاق در آن واقع شده و دو پاکى کامل دیگر و همین که حیض سوم را دید، عده او تمام مىشود.) و اگر به خدا و روز رستاخیز ایمان دارند، براى آنها روا نیست که آنچه را خدا در رحم آنها آفریده است، کتمان کنند و شوهرانشان اگر سر آشتى دارند، به بازآوردن آنها در این مدّت، (از دیگران) سزاوارترند و همانند وظائفى که زنان بر عهده دارند، به نفع آنان حقوقى شایسته است و مردان را بر زنان مرتبتى است وخداوند توانا وحکیم است.
* نکته ها
«قُرء» به معناى پاک شدن و به معناى عادت ماهیانه، هر دو آمده است، ولى اگر به صورت «قُروء» جمع بسته شود به معناى پاک شدن است و اگر به صورت «اَقراء» جمع بسته شود به معناى عادت ماهانه است.
مهلتِ عدّه، ضامن حفظ حقوق خانواده است؛ زیرا در این مدّت هم فرصتى براى فکر و بازگشتن به زندگى اوّلیه پیدا مى شود و هیجان ها فروکش مى کند، و هم مشخّص مى گردد که زن باردار است یا نه، تا اگر تصمیم بر ازدواج دیگرى دارد، نسل مرد بعدى با شوهر قبلى اشتباه نگردد.
امام صادق علیه السلام فرمود: در مسئله حیض، پاک شدن و باردارى، گواهى خود زن کافى است و شهادت و سوگند و یا دلیل دیگرى لازم نیست؛ امّا بر زنان حرام است که خلاف واقع بگویند و باید شرایط خود را بى پرده بگویند که اگر کتمان کنند، به خدا و قیامت ایمان ندارند.
رجوع مرد به همسر در ایّام عدّه، تابع هیچگونه تشریفات خاصّى نیست، برخلاف طلاق که شرایط و تشریفات زیادى را لازم دارد. البتّه این مدّت، مخصوص گروهى از زنان است، ولى طلاقِ زنان باردار، یائسه یا زنانى که آمیزش جنسى با آنان صورت نگرفته، احکام خاصّى دارد که خواهد آمد.
* پیام ها
1- زن به محض طلاق، حقّ ازدواج با دیگرى را ندارد. «و المطلقات یتربّصن»
2- در طلاق، نباید فرزندان از حقوق خود محروم شوند. «ما خلق اللّه فى ارحامهنّ»
3- بهترین ضامن اجراى قوانین، ایمان به خداوند است. «لا یحلّ لهنّ... ان کُنّ یؤمنّ»
4- اولویّت در ادامه زندگى، با شوهر اوّل است. «بعولتهنّ احقّ بردّهنّ»
5 - حسن نیّت در رجوع، یک اصل است. مبادا شوهر فقط به خاطر مسائل جنسى رجوع کند و دوباره بى تفاوت گردد. «ان ارادوا اصلاحاً»
6- مسئولیّت، حقّ آور است. هرکسى وظیفه اى بردوش گرفت، حقّى نیز پیدا مى کند. مثلاً والدین در مورد فرزند وظیفه اى دارند و لذا حقّى هم بر فرزند دارند. «ولهنّ مثل الّذى علیهنّ»
7- در برخورد با زن، باید عدالت مراعات شود. «و لهنّ مثل الّذى علیهنّ»
8 - در جاهلیّت بر ضرر زنان، قوانین قطعى بود که اسلام آن ضررها را جبران کرد. «لهنّ مثل الذى علیهنّ» «علیهن» دلالت بر ضرر مى کند.
9- تبعیض، در شرائط یکسان ممنوع است، ولى تفاوت به جهت اختلاف در انجام تکالیف یا استعدادها یا نیازها مانعى ندارد. «وللرّجال علیهنّ درجة»
10- مردان حقّ ندارند از قدرت خود سوء استفاده کنند که قدرت اصلى از آن خداوند است. «عزیز حکیم»
11- عدّه نگه داشتن، از برنامه هاى حکیمانه ى الهى است. «واللّه عزیز حکیم»