خبر برگزیده

صبح نو/ متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست.


درحالی‌که همه منتظر رونمایی از بسته اروپایی در نشست روز جمعه ( 15 تیرماه) وزرای خارجه 1+4 بودند اما تماس تلفنی‌ رییس‌‌جمهوری‌ روحانی با رییس‌‌جمهوری فرانسه و صدراعظم آلمان و گلایه‌اش از بسته اروپا نشان از آن داشت که این بسته به ایران ارسال شده است، بسته‌ای که تاکنون جزئیاتی از آن منتشر نشده و تنها از اظهارات روحانی با سران اروپایی می‌توان به محتوای کلی آن 

پی برد. 
رییس‌‌جمهوری‌ در تماس با مرکل گفته بود که «ما انتظار ارائه یک برنامه روشن از سوی سه کشور اروپایی داشتیم» که صدراعظم آلمان هم در جواب روحانی می‌گوید «بسته پیشنهادی به ایران موضوعات کلی و اصولی را مورد اشاره قرار داده و در زمینه جزئیات باید گفت‌وگوها ادامه پیدا کند» یعنی ابتدا اروپا یک بسته که حاوی موضوعات کلی است و نه تضمین به ایران برای استفاده از بهره‌های اقتصادی برجام، به ایران ارسال کرده و باید گفت‌وگوها برای رسیدن به جزئیات و دادن تضمین همچنان ادامه داشته باشد. موضوعی که وزیر خارجه فرانسه از آن پرده برداشته است،«دست یافتن به توافق تا ماه نوامبر امکان‌پذیر نیست.» این را «ژان ایو لودریان» در حاشیه نشست بروکسل (جمعه 15 تیرماه) در جمع خبرنگاران مطرح کرده است. وزیرخارجه آلمان هم گفته است که بسته پیشنهادی اروپا به‌طور کامل تحریم‌های آمریکا را جبران نخواهد کرد. خانم موگرینی نیز بعد از این نشست تأکید کرد که مذاکرات همچنان ادامه خواهد داشت. 
این درحالی است که رییس‌‌جمهوری و به تبع آن تیم مذاکره هسته‌ای ایران مدت زمان محدودی را (آخر ماه ژوئن) به طرف اروپایی برای دادن تضمین‌های لازم به ایران تعیین کرده بودند. اما اروپا به دنبال یک توافق دو مرحله‌ای است و اعلام جزئیات را به بعد از اجرای تحریم‌های آمریکا موکول کرده است.
نقشه‌ای که آقای محمد جواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران هم به خوبی آن‌را دریافته و خطاب به طرف اروپایی خود گفته است که باید قبل از اجرای تحریم‌ها علیه ایران تعهدات اروپا عملی شود. ظریف در نشست خبری خود بعد از نشست بروکسل تأکید کرد که: « آنچه به‌عنوان تعهد و اقدامات مطرح شده که الزاماً همه‌اش علنی اعلام نشده، باید عملی شود تا ببینیم منافعش را می‌بریم؟ زمان‌بندی هم وجود دارد که مطابق زمان‌بندی تحریم آمریکاست. یعنی قبل از تحریم آمریکا باید اعمال شده باشد. باید تا قبل از اجرای تحریم‌های آمریکا عملیاتی شود. همین‌طور فعال شدن بانک سرمایه‌گذاری اروپا که در تاریخ مشخص انجام می‌شود. بقیه اقدامات هم باید در قالب زمان‌بندی باشد.» ظریف این را هم معترف شده که طی این مذاکرات هنوز کسی نتوانسته مشکل خروج آمریکا از برجام را حل کند و این مسأله هنوز باقی‌مانده است اما در تهدیدی به طرف مقابل گفت: «بنابراین ایران حق اجرای اقداماتی را دارد.»
اما چرا اروپا به دنبال توافق دو مرحله‌ای اروپا با ایران است. اتحادیه اروپا که بعد از خروج آمریکا از برجام نقش پلیس خوب را بازی می‌کند با آمریکا بر سر فشار علیه جمهوری اسلامی هماهنگ هستند و بدون شک اروپاییان نمی‌خواهند امتیاز جدیدی به ایران برای بهرمند شدن از منافع برجام بدهند. 
بنابراین اروپا با توافق دو مرحله‌ای در صدد آن است که ایران را تا تحریم‌های آمریکا در برجام نگه دارد و در عین حال تا بازگشت تحریم‌ها، به ایران امتیاز ندهند. با این اقدام آنان می‌خواهند توانایی مقابله را از ایران بگیرند همچنانکه بارها مقامات ایرانی تهدید کردند که اگر اروپا تعهد عملی ارائه نکند ایران از برجام خارج می‌شود و افزایش توان هسته‌ای را سریعاً در دستور کار خود 
قرار می هد. 
از سویی دیگر اروپا با موکول کردن توافق به بعد از تحریم‌ها می‌خواهد ایران را به پذیرش توافق بد راضی کند تا زیر فشار اقتصادی و روانی هر توافقی را قبول کند. بنابراین طرف‌های اروپایی سعی دارند با دو مرحله‌ای کردن توافق، ایران را در شرایط اضطرار قرار داده تا پس از تحریم‌های آمریکا در آبان‌ماه، مجبور به توافق تحت هر شرایطی گردد. 
در چنین وضعیتی، متأسفانه شبکه همکار داخلی غرب در ایران، از طریق روزنامه‌های زنجیره‌ای، در صددند اروپایی‌ها را تطهیر و افکار عمومی را تخدیر کنند. همچنانکه روزنامه آفتاب تحولات مثبت در بازار ارز را که ناشی از اجرای سیاست جدید بانک مرکزی یعنی بازار ثانویه بود به تأثیر مثبت بسته اروپایی در اقتصاد ایران نسبت داد و تحلیل کرد: «درروزهای قبل التهاب ناشی از تمایل شدید مردم برای تبدیل سرمایه‌های خردشان به کالای مطمئن‌تر از واحد پول کشور باعث شد بود تا بسیاری به نزدیک‌ترین بازار دم دست یعنی ارز و سکه رجوع کنند. این افزایش تقاضا باعث شد به‌رغم پیش فروش گسترده سکه، قیمت آن تا کانال ۳ میلیون تومان نیز افزایش یابد. حال دو روز پس از تحویل بسته، بازار با واکنشی مثبت به این خبر خوش کاهش دمای محسوسی را در دماسنج‌های خود نشان می‌دهد. دلالان و سفته‌بازان در بازار با دمیدن بر آتش عطش خرید سعی داشتند آینده برجام را نامطمئن و مذاکرات را بی‌فایده نشان دهند. این خبر اما نشان داد که اروپا کماکان سعی دارد تا روابط خود را با ایران حفظ و تعمیق بخشد.»
این تطهیر برجام درحالی صورت می‌گیرد که امروز دیگر برای همگان آشکار شده که این توافق هسته‌ای نه تنها سودی به اقتصاد کشورمان نرساند بلکه خسارت فراوانی نیز به آن وارد ساخت و آن‌را سال‌ها معطل نگه داشت. 
کرختی و رخوتی که در این فرصت پنج‌ساله به اقتصاد کشور به واسطه انتظار معجزه از برجام تزریق شد، چرخ اقتصاد و تولید را که ولو به کندی می‌چرخید، از حرکت باز داشت و روحیه و رمق تلاش و طراحی و تولید و تدبیر را از اقتصاد گرفت. در همین حال، گشودن دروازه واردات، ضربه بعدی را به اقتصاد ملی زد و خسارت برجام را دوچندان کرد.
زمانی بحث و گفت‌و‌گوی عمومی بر سر این بود که آیا برجام عایدی برای کشور به همراه دارد یا نه؟ اما امروز بحث واقعی‌تر این است که خسارت‌های برجام به کشور چه قدر است؟ دم دستی‌ترین پاسخ همین است که دلار 3300 تومانی با برجام به 7 هزار تومان در اسفندماه 96 رسید و قدرت خرید عمومی به همین میزان کاهش یافت. 
حتی مشاور ارشد آقای روحانی، آقای محمود سریع‌القلم که زمانی توسعه غربی را برای کشور تجویز می‌کرد، امروز از اینکه دولت سرنوشت و جهت‌گیری‌های خود را به سیاست قدرت‌های بزرگ گره زده انتقاد می‌کند و می‌گوید وقت و منابع ما با این روش تلف می‌شود و زندگی ما سینوسی و همراه با فراز و نشیب‌های فراوان خواهد بود. حال باید چند ماه دیگر نیز منتظر اعلام جزئیات بسته و توافق با اروپا باشیم که بعد بر اساس تعهدات آنان تصمیم خود را نسبت به ماندن یا خروج از برجام بگیریم!