اعتماد/ متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
نرگس رسولی| تنها یک هفته از توافق اعضای اوپک گذشته و عربستان به یکباره اعلام کرده است تولید نفت خود را ٢میلیون بشکه افزایش و به ١٢میلیون بشکه در روز می‌رساند. اقدامی که با توجه به عزم این کشور برای تصاحب بازار ایران، آن هم همزمان با تهدیدات امریکا برای کاهش خرید نفت از ایران نشان‌دهنده برنامه‌ریزی دو متحد آسیایی- امریکا برای سهم داران نفت دارد، روالی که پیش از این هم در روزهای تحریم از سوی این تولیدکننده نفت انجام شد. البته بحث افزایش تولید نفت عربستان به ١٢ میلیون بشکه مسبوق به سابقه است اما در هیچ برهه زمان این رقم از سوی این کشور ثبت نشده و این تولید درحد آرزو یا شاید بلوف نفتی این کشور عربی باقی مانده است؛ موضوعی که به نظر می‌رسد هم‌اکنون نیز در حال تکرار است و بازار تنها به صورت روانی با افزایش تولید و عرضه مواجه می‌شود.
در حالی که رسانه‌های غربی نگرانی‌ها از اختلال عرضه در بازار نفت را دلیلی بر افزایش قیمت نفت بعد از نشست هفته گذشته اوپک اعلام می‌کنند، عربستان با اعلام افزایش تولید خود بار دیگر بازار نفت را با شرایط جدیدی مواجه کرده است. طبق توافق اعضای اوپک قرار شد تا پایان سال ٢٠١٨ روال عرضه اوپکی‌ها بر مبنای تعهدات تولیدی انجام شود و تولیدکننده‌ای خارج از این روال تولیدش را افزایش ندهد تا ضمن رعایت سهمیه‌ها قیمت در بازار رعایت شود. در این شرایط در حالی که حتی بازار جهانی براساس گزارش بلومبرگ به تصمیم اوپک واکنش نشان نداده و قیمت‌ها همچنان در حد قبل از نشست باقی مانده است اعلام افزایش تولید عربستان می‌تواند بازار را کمی به هم بریزد؛ هرچند که طبق گفته حسین کاظم پور اردبیلی، نماینده ایران در اوپک این اقدام عربستان تمسخر اوپک است و احتمالا اوپک در واکنش به این تصمیم اجلاس اضطراری برگزار خواهد کرد. البته برخی کارشناسان معتقدند در چنین شرایطی باید درخواست برگزاری اجلاس سران ارایه شود.
اتفاقی که حتی می‌تواند از سوی محمد بارکیندو، دبیرکل اوپک منجر به برگزاری اجلاس فوق‌العاده (اضطراری) شود؛ روالی که مسبوق به سابقه است و طبق گفته فریدون برکشلی، رییس دفتر مطالعات انرژی وین با درخواست سه عضو از حداقل ٥ عضو موسس اوپک قوت گرفته و در نخستین فرصت برگزار خواهد شد.
او البته تولید ١٢میلیون بشکه‌ای عربستان را با دید شک نگریسته و افزود: عربستان سال‌هاست که ادعای تولید ۱۲میلیون بشکه در روز را دارد؛ ولی تاکنون کسی این میزان تولید را در هیچ دوره‌ای از عربستان ندیده است!
رییس دفترمطالعات انرژی در مورد جایگزینی نفت عربستان با ایران در زمان تحریم‌ها نیز تصریح کرد: نگرانی زیادی روی تحریم‌های ترامپ ندارم؛ زیرا ظرف تقاضای جهانی نفت، این اطمینان را می‌دهد که مشکلی پیش نخواهد آمد و حذف ایران با وجود افزایش تولید سایر کشورها، شدنی نیست. در شرایط امروز که کشورهای عضو اوپک دارای مشکلات سیاسی هستند، بهترین راهکار برای پایان دادن به وضعیت فعلی اوپک، برگزاری اجلاس سران اوپک است که تاکنون سه بار صورت گرفته است. این اجلاس می‌تواند حاکمان کشورهای نفتی را در کنار هم قرار دهد و حتی ایران و عربستان را نیز هماهنگ کند. این دو کشور گرچه رقیب و دشمن هم هستند؛ اما هر دو می‌دانند این شرایط نه به سود آنهاست و نه به سود اوپک؛ بنابراین به نظر می‌رسد آنها هم آمادگی دارند به این اجلاس سران بیایند و مذاکره صورت بگیرد.
در همین حال برخی فعالان بازار و آگاهان بازار نفت در تحلیل شان از این عهد شکنی جدید عربستان عنوان می‌کنند که « عربستان در حال حاضر سقف افزایش تولید خود قرار داردو در بهترین حالت بتواند ١٠٠ هزار بشکه به ظرفیت فعلی تولید خود اضافه کند. »
این گروه همچنین افزایش ٢ میلیون بشکه‌ای نفت عربستان را بلوف این کشور قلمداد می‌کنند و تاکید می‌کنند که ممکن است عربستان با عرضه ذخایر نفتی‌اش بخواهد در مدت کوتاهی بازار را با اضافه عرضه مواجه کنداما این عرضه با ثبات نیست و با توجه به فصل تابستان و افزایش مصرف بنزین در امریکا این عرضه به زودی تمام خواهدشد و در نهایت در بلندمدت بازار جهانی نفت با کاهش عرضه مواجه می‌شود حال اینکه این کاهش عرضه همزمان با آغاز فصل زمستان و افزایش تقاضا خواهد بود که ثمر آن افزایش قیمت نفت است.
آنچه باید درباره فروش نفت ایران بدانیم
میزان صادرات نفت و میعانات گازی ایران حدود ٢,٦ میلیون بشکه در روز است.
روزانه حدود ٢ میلیون و ٢٠٠ تا ٢ میلیون و ٢٥٠ هزار بشکه نفت خام از پایانه خارک صادر می‌شود بنابراین ٩٠ درصد نفت ایران از این جزیره صادر می‌شود.
چین، هند، ترکیه، ژاپن و کره جنوبی بزرگ‌ترین خریداران نفت ایران هستند. این کشورها در ماه مه موفق شدند یک میلیون و ٨٢٩ هزار بشکه در روز از این کشور نفت خام وارد کنند.
خرید نفتی دولت چین از ایران در ماه مه با ٥، ٥ درصد افزایش به بیش از ٧١٨ هزار بشکه در روز رسیده که این رقم در مقایسه با ٥ ماه اول سال گذشته حتی ١٠ درصد بیشتر نیز بوده است.
واردات نفت هند از ایران نیز در این ماه با ٤٥ درصد افزایش نسبت به همین ماه در سال گذشته به بیش از ٧٠٠ هزار بشکه در روز رسیده که این رقم حتی در مقایسه ماه قبل نیز ٦,٤ درصد افزایش داشته است.
واردات نفت توسط کره جنوبی با ٢٧ درصد کاهش به ١٩٤ هزار بشکه در روز رسیده است که این رقم در جای خودش بیش از یک‌سوم نسبت به ماه مه سال گذشته بوده است.
گزارش وزارت اقتصاد، تجارت و صنعت ژاپن حاکی است که واردات نفت خام توکیو از تهران در ماه مه به حدود ٢١١ هزار بشکه در روز رسیده است که این رقم از یک کاهش ٥ درصدی نسبت به ماه مه سال گذشته خبر می‌دهد.
