صبح نو/ متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست.
نشست هفت کشور صنعتی و ثروتمند جهان موسوم به G7 در کانادا با شکست به پایان رسید و گروه هفت در آستانه 43سالگی با یکی از جدی‌ترین تنش‌های داخلی خود مواجه شده و احتمال انشقاق در آن به اوج خود رسیده است، تا جایی‌که سرنوشت بیانیه پایانی «G7» هم به توافقنامه آب‌وهوایی پاریس، توافق هسته‌ای با ایران و قرارداد تجارت آزاد گره خورد تا قلدربازی‌ها و شاخ و شانه کشیدن‌های رییس‌جمهوری آمریکا برای متحدان سابق کاخ سفید وارد مرحله تازه‌ای شود.
انزوای ترامپ
دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا آخرین کسی بود که به اجلاس G7 رسید اما روز شنبه نشست گروه۷ را قبل از پایان آن ترک کرد. بر اساس خبر روزنامه سوئیسی «تاگس آنسایگر» در این اجلاس ترامپ به‌خاطر تصمیم خود درباره وضع تعرفه‌های گمرکی روی محصولات فولاد و آلومینیوم اتحادیه اروپا کاملاً منزوی بود.
رییس‌جمهوری آمریکا، پیش از ترک کانادا، در جمع خبرنگاران این نشست را بسیار موفق ارزیابی کرد و اعلام داشت که گفت‌وگوهای خوبی در موضوعات دفاع، محیط‌زیست و تجارت بین‌الملل انجام شده است.
به گفته ترامپ، موضوعات تجارت بین‌الملل در صدر این گفت‌وگوها بوده است؛ او تاکید کرد که ایالات‌متحده‌آمریکا برای دهه‌ها امتیازاتی را برای دیگر کشورها قائل شده اما دیگر نمی‌تواند به این رویه ادامه داد. او گفت به رهبران دیگر کشورها تاکید کرده است که طرفدار دسترسی به بازارهای عادلانه و مصمم به توقف تجارت ناعادلانه است.
آتش جنگ تجاری در غرب شعله‌ور شد
پس از ترک زودهنگام اجلاس از سوی رییس‌جمهوری آمریکا رهبران 6کشور دیگر یکی پس از دیگری برابر دوربین‌ها سخن گفتند. در ابتدا جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا که میزبان این اجلاس بود، گفت: کشورش به دیگران امتیاز نخواهد داد و «مرعوب نخواهد شد». ترودو تاکید کرد از ابتدای ماه ژوئیه واردات محصولات آمریکایی در کشورش مشمول تعرفه‌های جدید خواهند شد. آقای ترودو نگاه یک‌جانبه به درون و انگشت گذاشتن بر سیاست حمایت‌گرانه داخلی بدون توجه به منافع دیگر طرف را غیر قابل قبول خواند و تصریح کرد: رواج این نوع سیاست که افزایش تعرفه‌ها بر واردات فولاد و آلومینیوم تنها یکی از نتایج آن است، نوعی اهانت به دیگر کشورها قلمداد می‌شود. نخست‌وزیر کانادا همچنین این برداشت را که فعالیت اقتصادی کانادا تهدید برای امنیت ملی آمریکا محسوب می‌شود، «اهانت‌آمیز» توصیف کرد.
ترزا می، نخست‌وزیر بریتانیا هم گفته اروپا به فکر اتخاذ تمهیدات مقابله‌جویانه در برابر آمریکاست. تهدیدی که اگر عملی شود، می‌تواند رسماً آغاز جنگ تجاری میان اروپا و ایالات‌متحده تلقی شود. آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان که رهبری اروپاییان در انتقاد از آمریکا را در این اجلاس بر عهده گرفته بود، ضمن پرتنش و صریح خواندن گفت‌وگوها از اجماع هر هفت رهبر حاضر بر سر بیانیه نهایی اظهار رضایت کرده و نسبت به اصلاحات در نظام تجارت جهانی خبر داده است.
ترامپ امضایش را پس گرفت!
ترامپ با مطلع شدن از این سخنان در هواپیما دست به توییت شد و اظهارات نخست‌وزیر کانادا را «غیر صادقانه» و «توهین‌آمیز» خواند و تاکید کرد که واردات محصولات آمریکایی به این کشور که وی آن را «قلکی چاق» نامیده، همراه با تعرفه‌های بسیار کلان صورت می‌گیرد. ترامپ با این استدلال سخنان نخست‌وزیر کانادا را غیر واقعی دانست و برای توصیف وی از صفاتی مانند «غیر صادق» و «ضعیف» استفاده کرد.
او حتی پا را فراتر گذاشت و اعلام کرد که کاخ سفید به زودی طرح افزایش تعرفه واردات خودرو از اروپا را مورد بررسی قرار خواهد داد، ترامپ همچنین تاکید کرد که کشورش با مواضع گروه هفت همراه نیست و بیانیه پایانی این نشست را امضاء نمی‌کند، رفتاری که به دور از عرف دنیای سیاست و دیپلماسی است و ترامپ از همان روزهای نخست حضور در کاخ سفید نشان داد که با پیمان‌های چند جانبه مشکل دارد و «سیاست حمایت‌گرانه» از اقتصاد کشورش برای او از هر تعهد و پیوندی مهم‌تر است.
با آنچه در کانادا رخ داد، می‌توان پیش‌بینی کرد که آتش جنگ تجاری میان آمریکا و متحدانش روز‌به‌روز در حال شعله‌ورتر شدن است، نشانه بارز آن بیانیه دفتر نخست‌وزیری کانادا است که پس از توییت‌های تهدید‌آمیز و انتقادی رییس‌جمهوری آمریکا منتشر شده است. در این بیانیه تاکید شده که نخست‌وزیر مطالبی فراتر از آنچه در ملاقات‌های خصوصی و در جمع‌های عمومی گفته بود مطرح نکرده و شرکت‌کنندگان در نشست گروه هفت از این پس بر آنچه توافق شده متمرکز خواهند بود.
ایران، از محورهای اختلاف‌نظر در G7
در کنار موضوع تعرفه‌ها و نگرانی از آغاز یک جنگ تجاری، خروج آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران که چهار رهبر دیگر حاضر در اجلاس G7 یعنی آلمان، فرانسه، بریتانیا و چین از امضاکنندگان آن هستند، دیگر محور اختلاف‌نظر میان آمریکا و 6کشور دیگر حاضر در کبک بود.
«رییس‌جمهوری آمریکا، روز شنبه در سخنرانی پایانی خود در اجلاس سران گروه۷ گفت که با همکاری اعضای این گروه یا بدون آن‌ها «بلندپروازی‌های هسته‌ای» ایران را مهار خواهد کرد. ملل گروه۷ به مهار بلندپروازی‌های هسته‌ای ایران متعهد می‌مانند. با همراهی آن‌ها یا بدون آن‌ها، آن بلندپروازی‌ها مهار خواهند شد.»
پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای قدرت‌های جهانی دیگر، به‌خصوص آلمان، فرانسه، بریتانیا ، چین و روسیه از تصمیم دونالد ترامپ انتقاد کرده و می‌گویند توافق هسته‌ای ایران به شکل فعلی حفظ شود.
دونالد ترامپ «تهدید ایران» را یکی از موضوعاتی خواند که رهبران گروه۷ در چهارچوب تهدیدهای موجود علیه امنیت ملی این کشورها درباره آن صحبت کرده‌اند. او گفت مسائل امنیتی دیگری که درباره آن صحبت شده، شامل تلاش برای مبارزه با تروریسم و افراط‌گرایی و مبلغان «آن ایدئولوژی مرگبار» می‌شود.
اعلان جنگ آمریکا علیه اروپا
صفحه رسمی آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان روز شنبه عکسی از اجلاس گروه هفت در کبک کانادا منتشر کرد که بسیاری آن را نماد مذاکرات امسال هفت رهبر اقتصادی بزرگ جهان دانسته‌اند. این تصویر دقایق پایانی اجلاس G7 (گروه کشورهای صنعتی جهان) برای امضای بیانیه و مجاب کردن ترامپ برای تجدید نظر در تعرفه‌های اقتصادی را نشان می‌دهد. تصویری که آقای ترامپ را با گاردی بسته در برابر دیگر رهبران جهان نشان می‌دهد و برخی از آن به‌عنوان اعلان جنگ آمریکا علیه اروپا یاد کردند.
چالشِ امنیت و تجارت میان غول‌های اقتصاد
آقای حمید ابوطالبی، مشاور رییس‌جمهوری در حساب کاربری خود در توییتر در تحلیلی با عنوان «عکس تاریخیِ میز ِشکاف: چالشِ امنیت و تجارت میان غول‌های اقتصاد» درباره تصویر جنجالی‌ای که روز گذشته از گفت‌و‌گوی سران کشورهای اروپایی عضو گروه‌ای هفت کشور صنعتی جهان با دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا در حاشیه اجلاس«G7» منتشر شد، نوشت: آمریکا با تاکید بر ضرورت تشکیل G8، امنیت اروپا را به چالش کشید؛ اروپا با تاکید بر ضرورت حفظ برجام، تجارت آمریکا را به چالش کشید؛ در مسیر رسیدن چالش‌ها به نقطه تعادل، همیشه حلقه ضعیف شکننده‌تر است. باید نسبت به حفظ و ثبات عناصرقدرت، هشیار بود.»
بیانیه‌ای با 6 امضا و تولد 6 G
به هر روی، نشست دو روزه سران «G7» متشکل از آمریکا، انگلیس، آلمان، فرانسه، ایتالیا، ژاپن و کانادا با انتشار یک بیانیه هشت صفحه‌ای به کار خود پایان داد. این بیانیه در اشاره‌ای ضمنی به تصمیم دولت آمریکا برای افزایش تعرفه‌ها، «حمایت‌گرایی» را که نقطه مقابل تجارت آزاد است، محکوم کرده و وعده «تداوم مبارزه» با این سیاست را داده است. این بیانیه 6 امضا را می‌توان سرآغاز شکل‌گیری گروه 6 کشور صنعتی ثروتمند جهان دانست، گروهی به گفته ماکرون بازاری بزرگ‌تر از آمریکا دارند.
مجتهدزاده: ترامپ با این‌گونه رفتارها آمریکا را به سمت انزوا می‌کشاند
آقای «پیروز مجتهد زاده» کارشناس امور بین‌الملل در گفت‌وگو با «صبح‌نو» با اشاره به خروج آمریکا از بیانیه G7، گفت: دونالد ترامپ با امضای بیانیه پایانی نشست G7 این موضوع را پذیرفت که تحریم‌های اقتصادی بر این کشورها را اعمال کرده است. این کارشناس امور بین‌الملل افزود: رییس‌جمهوری آمریکا که خودش را عقل کل می‌داند، باید گفت که نمی‌داند چه چیزی را در کانادا علیه خودش امضاء کرده است. پس از اینکه سوار هواپیما می‌شود و متوجه خطای خود می‌شود، سخنان «جاستین ترودو» نخست‌وزیر کانادا را بهانه قرار می‌دهد و از این بیانیه مشترک خارج می‌شود. مجتهدزاده، تصریح کرد: دونالد ترامپ با این‌گونه رفتارها روز‌به‌روز کشور خودش را به سمت انزوا می‌کشاند. ترامپ برای خروج از این بیانیه سخنان نخست‌وزیر کانادا را بهانه کرد تا راهی برای خروج از این تعهد بین‌المللی داشته باشد. وی ادامه داد: این احتمال وجود دارد که دونالد ترامپ هنگام سوار شدن هواپیما از سوی مشاوران خود متوجه این تعهدات بین‌المللی شده است که وسط راه یادش می‌آید که نباید این کار را انجام دهد. اما باید گفت که رییس‌جمهوری آمریکا با این‌گونه اقدامات، خود و کشورش را به سمت انزوا سوق می‌دهد.
