باشگاه خبرنگاران/ محمدجواد مطهری شریف کارشناس فضای مجازی در خصوص فعالیت تلگرامهای فارسی پس از فیلترینگ پیامرسان تلگرام اظهار داشت:
در حال حاضر تلگرام به دستور مقام قضایی فیلتر شده است، یعنی دیتاهایی که ما با استفاده از تلفن همراه خود ارسال میکنیم، از طریق شرکت ارتباطات زیرساخت امکان انتقال ندارند و این مسیر مسدود شده است. تمام اینترنت کشور تحت حاکمیت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است؛ سؤال اصلی این است که این تلگرامهای فارسی چگونه به تلگرام متصل هستند.
مطهری شریف در تشریح این موضوع گفت: تلگرامهای فارسی از اِیپیآیهای تلگرام استفاده میکنند، یعنی سروری که در داخل کشور در اختیار آنها قرار گرفته، به تلگرام متصل است. آنها دیتاهای مردم را برای تلگرام ارسال میکنند، جواب آن را از تلگرام دریافت میکنند و دوباره آن را برای ما میفرستند؛ این روند مشابه همان کاری است که فیلترشکنها انجام میدهند. اما نکته مهم در این خصوص این است که این تلگرامهای فارسی در کجای دنیا قرار دارند؛ در نگاه اول این تصور ایجاد میشود که این شرکتها در کشورهای خارجی و تحت حاکمیت معاندین جمهوری اسلامی قرار دارند، اما واقعیت این است که تلگرامهای فارسی نه تنها در خارج از کشور قرار ندارند بلکه در داخل بوده و به صورت علنی فعالیت میکنند.
وی ادامه داد: همانطور که گفته شد، از طرق شرکت ارتباطات زیرساخت امکان انتقال دیتا به تلگرام وجود ندارد اما در همین شرایط دیتاهای این شرکتهای تلگرام فارسی به تلگرام منتقل میشوند. این جا دو حالت وجود دارد؛ اول اینکه ممکن است این شرکتها به روشهایی مشابه استفاده از فیلترشکن، اقدام به دور زدن فیلترینگ تلگرام میکنند که این نقض آشکار حاکمیت جمهوری اسلامی در فضای مجازی است. در این صورت قوه قضائیه باید با قاطعیت با آنها برخورد کند؛ زیرا اگر اینها امروز فیلترینگ تلگرام را دور میزنند، در آینده ممکن است با انتقال محتواهای غیر قانونی، اقدام به نقض حاکمیت جمهوری اسلامی کنند. اما حالت دوم این است که دسترسیهای غیر معمول و خطوط بدون فیلتر در اختیار شرکتهای تلگرام فارسی قرار گرفته باشد. از بین این دو حالت که ذکر شد، مورد اول محتملتر است؛ اما در هر دو حالت، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات باید پاسخگو باشد؛ این که برخی از مسئولان میگویند فیلترینگ تلگرامهای فارسی به وزارت ارتباطات مربوط نمیشود، قابل قبول نیست، زیرا مسئولیت فیلترینگ کامل تلگرام با این وزارتخانه است. شاید بتوان گاهی استفاده برخی از مردم از فیلترشکنها را نادیده گرفت اما نقض حاکمیت نظام توسط یک شرکت که ماهیت حقوقی دارد، قابل قبول نیست. به هیچ وجه این قصور از شرکت ارتباطات زیرساخت قابل پذیرش نیست که یک شرکت از طریق هر یک از دو روش فوق، فیلترینگ تلگرام را دور بزند.
این کارشناس فضای مجازی همچنین تأکید کرد: مردم هم بدانند که استفاده از این تلگرامهای فارسی موجب جاسوسی از آنها خواهد شد، زیرا آنها ضمن اینکه مثل سابق به تلگرام وصل میشوند، از فیلترشکن و سرورهای معاند جمهوری اسلامی استفاده میکنند. همچنین این شرکتها بیشناسنامه هستند و به راحتی کار خلاف قانون انجام میدهند و با توجه به اینکه به همهی اطلاعات کاربران دسترسی دارند، استفاده از آنها میتواند بسیار خطرناک باشد. از این منظر هم اهمیت برخورد قاطع دستگاه قضایی با تلگرامهای فارسی بیشتر نمایان میشود؛ این برخورد باید صورت گیرد تا دیگر کسی جرأت نداشته باشد حریم خصوصی مردم و حاکمیت جمهوری اسلامی را نقض کند، زیرا همانطور که رهبر معظم انقلاب فرمودند، نقض حریم خصوصی مردم حرام شرعی است.
مطهری شریف همچنین در رابطه با فیلترشکنها که امروز فیلترینگ تلگرام را تا حد زیادی دچار چالش کردهاند، اظهار داشت: وقتی مردم فیلترشکنها را به کار میگیرند، از پهنای باند خارجی استفاده میکنند؛ در نتیجه هزینهی اینترنت آنها دو برابر میشود. مورد بعدی در استفاده فیلترشکنها این است که وقتی شما از این طریق به تلگرام متصل میشوید، در حقیقت اطلاعات شما ابتدا به یک سروری غیر از تلگرام منتقل میشود و بعد به آن متصل میشود؛ این به آن معناست که همهی اطلاعات مردم قابل کپیبرداری و سوءاستفاده است. در حال حاضر موارد متعددی در پلیس فتا و قوه قضاییه وجود دارد که از اطلاعات مردم سوءاستفاده و حریم خصوصی آنها نقض شده و همچنین از این طریق از آنها باجخواهی صورت گرفته است.
وی در همین راستا ادامه داد: همهی فیلترشکنها یک بدافزار محسوب میشوند؛ این امکان برای آنها فراهم است که به همهی اطلاعات گوشی یا کامپیوتر کاربران دسترسی داشته باشند و از آنها کپیبرداری کنند. در نتیجه استفاده از فیلترشکنها هم به لحاظ امنیتی و هم به لحاظ نقض حریم خصوصی، به هیچ وجه توصیه نمیشود و دولت هم باید این فیلترشکنها را مسدود کند.