تابناک/ متن پیش رو در تابناک منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
وزارت خزانه داری آمریکا گروهی از شهروندان و شرکت‌های ایران را با همکاری نهادهای اقتصادی و امنیتی حاکمیتی امارات ذیل ادعای انتقالات مالی برای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، تحریم کرد و به صورت علنی از مشارکت امارات در این اقدام پرده برداشت؛ اتفاقی که به منزله علنی شدن جنگ اقتصادی امارات متحده عربی علیه ایران است که مدت‌هاست در همراهی با عربستان سعودی آغاز شده است.
«مقداد امینی، محمدحسن خدایی، سعید نجف‌پور، مسعود نیکبخت، فواد صالحی، محمدرضا خدمتی ولدزاقرد، شرکت جهان ارس کیش، تعاونی محمدرضا خدمتی و شرکا و صرافی راشد» این شش شخص و سه شرکت مجموعه‌ای هستند که توسط وزارت خزانه‌داری آمریکا به واسطه نقل و انتقالات مالی برای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تحریم شده‌اند. اصل این اتفاق تازگی ندارد اما اعلام وزارت خزانه داری آمریکا مبنی بر مشارکت امارات در شناسایی و تحریم این گروه، رویداد تازه‌ای است.
امارات متحده عربی پیش از این در همراهی با برنامه عربستان سعودی برای ضربه به ایران، تحرکات سیاسی داشت اما جنگ تمام عیار اقتصادی با ایران را از مدتی پیش آغاز شد؛ زمانی که به همراه عربستان به آمریکا و شرکای غربی‌اش وعده دادند، در صورت بازگرداندن تحریم‌های نفتی ایران، سهم 2.5 میلیون بشکه‌های نفت ایران در بازار را تامین می‌کنند و قیمت نفت با یک شوک جدی به شدت افزایش نخواهد یافت.
دولت امارات در یک اقدام دیگر در حوزه اقتصادی، تلاش کرد تمامی مفرهای موجود برای دور زدن تحریم‌ها توسط نهادهای ایران را شناسایی کند و مسدود نماید. این تحرکات پس از آغاز دریافت مالیات بر ارزش افزوده در ابتدای سال 2018 شدت گرفت تا بدین ترتیب فعالان اقتصادی نزدیک به ایران شناسایی و فعالیت‌هایشان در امارات محدود یا متوقف شود. رد پای این جنگ اقتصادی را می‌توان در بازار ارز جستجو کرد که تقریباً از اواخر دی ماه سال 1396، بر بازار ارز در ایران تاثیر گذاشت.
از سوی دیگر آمریکا برخی همسایگان دیگر که با ایران در این زمینه همکاری داشتند را نیز تحت فشار قرار داده و تهدید کرده که در صورت همراهی مجدد آنها با ایران در انتقال ارز و طلا، در لیست تحریم‌های آمریکا قرار می‌گیرند و در محاکم قضایی آمریکا تحت تعقیب قرار می‌گیرند و به همین دلیل یکی از این همسایه‌ها نیز که نقش محوری داشته، نقش سابق موثر خود را در زمینه تبادلات مالی و ارزی ایفا نمی‌کند.
با تحلیل بازار ارز نیز می‌توان دریافت که افزایش ارزش ارزهای خارجی ارتباطی با تحولات حول و حوش برجام نداشته و با روند این تحولات قابل تطبیق نیست اما با تطبیق تحرکات وزارت خزانه داری آمریکا در کشورهای همسایه ایران به ویژه در امارات متحده عربی، می‌توان ریشه این رویدادهای بازار را در امارات جستجو کرد. اینکه امارات متحده چنین تحرکاتی را به شکل غیرعلنی انجام می‌داد با شرایط تازه که به شکل علنی علیه ایران اعلام جنگ اقتصادی کرد، پیام‌های متفاوتی دارد.
امارات متحده عربی پس از چین، دومین شریک تجاری ایران است اما به نظر می‌رسد این شیخ نشین حاشیه خلیج فارس قید گردش مالی چند میلیارد دلاری با ایران را زده و درصدد است به شکل علنی در همراهی با آمریکا و عربستان، با تمام توان به اقتصاد ایران ضربه بزند. از این منظر به نظر می‌رسد ایران باید در زمینه همکاری اقتصادی با امارات تجدیدنظر جدی داشته باشد، چرا که امارات با این تحرکات نشان داده در جایگاه شریک قابل اعتماد نیست.
طبیعتاً نباید ایران بخش قابل توجهی از تبادلات اقتصادی‌اش را متکی بر کشوری نماید که ممکن است دیر یا زود در همراهی با عربستان دست به اقدامات انتحاری در حوزه اقتصادی بزند و تبادلات تجاری با شرکت‌های ایران را محدود یا به کلی متوقف نماید و حتی ابعاد این جنگ اقتصادی را به کل فعالان اقتصادی ایرانی در امارات توسعه دهد و فعالیت تجاری ایرانی‌ها و نقل و انتقال کالا از امارات به ایران را متوقف نماید.
بنابراین با توجه به اعلام جنگی علنی امارات به ایران، باید از ظرفیت دیگر کشورهای منطقه که دست کم موضع خصمانه علیه ایران در پیش نگرفته‌اند نیز بهره برد، تا در صورت اوج گیری رفتارهای خصمانه امارات در حوزه اقتصادی، بازار ایران دستخوش نوسانات جدی نشود و اتفاقی که در حوزه ارزی رخ داد، به سایر بخش‌ها تسری نیابد.
