صبح نو/ متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست



مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری همان‌گونه که از نامش پیداست، وظیفه تحقیق، تجزیه و تحلیل، بررسی و سپس ارائه راهکارهای راهبردی و عملیاتی برای مقابله با تهدیدات، فشارهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و بسیاری وظایف دیگر را برعهده دارد و حتی برای این کار بودجه چشم‌گیر و مستقل از سایر نهادهای وابسته به ریاست‌جمهوری دریافت می‌کند، حالا چند سالی است که کلید آن دست آشنای دولت افتاده اما کلیدی که هرکاری می‌کند به‌جز باز کردن قفل. توییت می‌کند؛ کنایه می‌زند، کلیپ درست می‌کند اما کار خود را انجام نمی‌دهد.

مرکز بررسی‌های استراتژیک یکی از سازمان‌های زیرمجموعه نهاد ریاست‌جمهوری است، مرکزی مستقل با بودجه‌ای مستقل. از همان روز پیروزی آقای حسن روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری نیز رییس این مرکز بر عهده یکی از امنیتی‌ترین نزدیکان ریاست ‌جمهوری یعنی آقای حسام‌الدین آشنا افتاد.
اما بررسی اجمالی فعالیت‌های مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری از ابتدای سال‌92 تاکنون نشان می‌دهد که این مرکز برخلاف اسم دهان‌پرکنی که دارد فعالیتی چشم‌گیر نداشته و صرفاً جلساتی دورهمی برگزار و هیچ مصوبه یا راهکاری برای از پیش رو برداشتن مشکلات دیده نشده است، نه تنها فعالیت‌های مثمر ثمری دیده نشده است بلکه گاهی اخباری از این مرکز به گوش می‌رسد که نگرانی‌هایی را نیز ایجاد می‌کند، اخباری که پیشتر در زمینه دستگیری یک جاسوس در دفتر رییس مرکز بررسی‌ها در رسانه‌های منتشر
شده بود.
تحولات داخلی با منشأ خارجی، تحولات منطقه‌ای در غرب آسیا و حتی نتایجی که برجام به بار آورده است می‌توانست در طول این چند سال در دستور کار مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست‌جمهوری قرار گیرد و برای بهتر یا درباره فواید و معایب آن گزارشی مستقل و درخور توجه ارائه کند اما در این زمینه‌ها در این دوره راهبرد و راه‌حلی نشان داده نشد.

افزایش بیش از ۳۰۰‌درصدی بودجه مرکز بررسی‌های راهبردی در دوره آشنا
رییس‌جمهوری و اعضای دولت بارها و بارها از شفایت بودجه سخن گفته‌اند و حتی از مردم خواسته‌اند که با نورافکن رقم به رقم بودجه را بررسی و ارزیابی کنند، بر همین اساس بد نیست نگاهی به بودجه مرکز تحت امر آشنای دولت انداخته شود؛ با بررسی بودجه کل کشور در سال 97 مشخص می‌شود که دولت در لایحه بودجه سال ۱۳۹۷ برای مرکز بررسی‌های راهبردی ریاست‌جمهوری به ریاست حسام‌الدین آشنا ۱۲‌میلیارد‌و‌۴۳۸میلیون‌تومان بودجه در نظر گرفته است.
به عبارت دیگر، بودجه مرکز بررسی‌های راهبردی ریاست‌جمهوری که صرفاً نشست‌ها و همایش‌هایی درباره اعتدال و سایر نظریات سیاسی و فرهنگی دولت حسن روحانی را برگزار می‌کند، از بودجه سازمان مدیریت بحران با آن همه وظایف و مسوولیت‌های اساسی، بیشتر است.
این در حالی است که در آخرین لایحه‌ای که دولت دهم تهیه کرد و به تصویب مجلس رسید، یعنی لایحه بودجه سال ۱۳۹۲ کل کشور، فقط سه‌میلیارد تومان بودجه برای مرکز بررسی‌های راهبردی ریاست‌جمهوری در نظر گرفته شد.
بر همین اساس بسیاری از رسانه‌‌هانسبت به این اقدام دولت و سازمان برنامه و بودجه کشور دراعطای چنین رقمی به مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری انتقاد کردند و این مرکز را یکی از بودجه‌خوارترین دستگاه‌های دولتی عنوان کردند.
هرچند اختصاص چنین رقمی در شرایطی که کشور از نظر اقتصادی در تنگنا قرار دارد و برخی دستگاه‌ها و به‌ویژه دانشگاه‌های کشور از کم بودن بودجه گلایه می‌کنند جای انتقاد و تأمل دارد اما موضوع جایی تأسف‌بار‌تر می‌شود که این مرکز در وظایفی که عملاً بر دوش داشته بی‌تفاوت بوده و در مقابل سراغ مسائلی می‌رود که نه مشکل کشور است و نه دردی از دردهای جامعه را درمان می‌کند.

انتشار پرداختی‌های دولت و جای خالی مرکز بررسی‌های آشنا
بنابر اعلام وزارت امور اقتصادی و دارایی قرار بود سایت www.mefa.ir گزارش پرداخت خزانه‌داری کل کشور را منتشر کند اما برخلاف خبر دسترسی عموم مردم به پرداخت‌های خزانه‌داری که در مقیاس وسیع در رسانه‌ها انعکاس یافت، در عمل اطلاعات این گزارش نتوانست کارشناسان اقتصادی را نسبت به شفاف‌شدن پرداخت‌ها قانع کند.
از سوی دیگر انتظار افکار عمومی این بود که وقتی بعد از سال‌ها خزانه‌داری کل کشور از رویه چندین سال خود یعنی تأکید بر محرمانگی آمارها خارج شده و رویکرد جدیدی را در دستور کار خود قرار داده است، بایستی به‌شکل همه‌فهم‌تر، دقیق‌تر و با جزئیات بیشتر به انتشار ارقام پرداختی اقدام کند. متأسفانه در گزارش اخیر خزانه‌داری چنین رویکردی دیده نمی‌شود و به‌نظر می‌رسد وزارت اقتصاد در راستای شفاف‌شدن عملکرد خود نسبت به رویه انتظار گزارش‌ها تغییر اساسی ایجاد کند.
بر همین اساس شاید انتشار جزئیات این پرداخت‌ها افکار عمومی را روشن می‌کرد که مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری در فروردین‌ماه چه رقمی را در اختیار داشته!
حال آنچه آمار می‌گوید گویای این مطلب بوده که مخارج مرکز بررسی‌های راهبردی ریاست‌جمهوری در دوره حسام‌الدین آشنا نسبت به دولت قبل بیش از چهار برابر بیشتر شده است.
به این ترتیب می‌توان مرکز بررسی‌های راهبردی ریاست‌جمهوری را که یکی از رکوردداران دستگاه‌های دولتی است بودجه‌ای از این لحاظ قلمداد کرد. اینکه در لایحه بودجه سال ۹۷ با وجود مشکلات جدی مالی، میلیاردها تومان بودجه در اختیار مرکز بررسی‌های استراتژیک قرار گرفته این سؤال پیش می‌آید که این پول‌ها در برگزاری نشست‌های دورهمی یا در ساختن کلیپ‌ها خرج شده است؟