صبح نو/ متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست.
در هفته‌های منتهی به ضرب‌الاجل 120روزه ترامپ برای اصلاح برجام، کاخ سفید روزهای شلوغی را سپری می‌کند. بعد از سفر ماکرون به آمریکا یکی دیگر از رهبران اروپایی راهی واشنگتن شد، روز گذشته آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا با یکدیگر دیدار و گفت‌وگو کردند و این دیدار در حالی صورت گرفت که روابط ویژه رهبران دو کشور فرانسه و آمریکا بر روابط آمریکا با اروپا سایه افکنده است.
دیپلماسی نرم فرانسه
در 24آوریل بود که امانوئل ماکرون، رییس‌جمهوری فرانسه برای نجات توافق هسته‌ای از توطئه‌های ترامپ دست به اقدامی عملی بزند، او پیش از این سفر در مصاحبه‌ای با فاکس‌نیوز گفته بود که «در این سفر از ترامپ خواهم خواست تا در تصمیم خود مبنی بر خروج از توافق هسته‌ای با ایران بازنگری کند و در این توافقنامه باقی بماند.» او که قرار بود با دیپلماسی نرم ترامپ را متقاعد کند؛ بلافاصله بعد از ورود به واشنگتن تغییر موضع 180درجه‌ای داد.
توطئه‌ای به‌نام برجام بزرگ
درحالیکه ترامپ در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با همتای فرانسوی خود گفت که هنوز تصمیمی درباره حفظ یا خروج از توافق هسته‌ای نگرفته است، ماکرون که گفته بود «برنامه جایگزینی برای توافق هسته‌ای با ایران ندارد» از یک «برجام بزرگ» حرف زد و مدعی شد: توافق جدید با ایران باید چهار ستون داشته باشد. نخستین موضوع منع ایران از هرگونه فعالیت هسته‌ای تا سال ۲۰۲۵ است که در برجام آمده است.
دوم اطمینان از اینکه ایران در بلندمدت برنامه هسته‌ای نخواهد داشت؛ مورد مهم سوم توقف فعالیت موشکی ایران در منطقه است و چهارم رسیدن به راه‌حل سیاسی برای مهار ایران در یمن، سوریه عراق و لبنان خواهد بود!»
بعد از این دیدار نیز ترامپ دیدارش را با رییس‌جمهوری فرانسه بسیار مفید توصیف کرد و گفت که توانسته دیدگاه «امانوئل ماکرون» را در قبال ایران تغییر دهد. او درباره نتایج سفر ماکرون به واشنگتن، افزود: «ما دستاوردهای زیادی داشتیم. واقعاً دستاوردهای زیادی داشتیم، بیش از آنچه هرکسی می‌داند، دستاوردهایمان را شاهد خواهید بود. معتقدم که اکنون دیدگاه او نسبت به ایران در مقایسه با دیدگاهش پیش از آمدن به کاخ سفید، بسیار متفاوت شده است و این بسیار مهم است.»
هشدار روحانی به غرب
رؤسای جمهوری فرانسه و آمریکا در حالی از نزدیک شدن به یک توافق چهار جانبه به انضمام برجام صحبت کردند که رییس‌جمهوری کشورمان «هرگونه توافق جدید» را رد کرد و خطاب به اروپایی‌ها هشدار داد که اگر اروپایی‌ها قصد راضی نگه داشتن ترامپ را دارند، باید این کار را از جیب خود انجام دهند و ما اجازه نمی‌دهیم از جیب ملت ایران، آقای ترامپ را راضی کنند. حجت‌الاسلام روحانی، روز چهارشنبه با تأکید بر اینکه اگر برجام بماند، به‌طور کامل خواهد ماند و اگر نماند، همه باید از آن خداحافظی کنند، گفت: این موضوعی است که در گفت‌وگوهای متعدد خود با آقای ماکرون نیز به صراحت اعلام کرده و گفته‌ام که حتی یک جمله به این توافق اضافه و از آن کم نخواهیم کرد و او هم به صراحت گفته است که این موضوع را قبول دارد.
ماله‌کشی موگرینی
درحالیکه ترامپ و ماکرون در پی گروگان گرفتن برجام برای دستیابی به مقاصد موشکی و منطقه‌ای خود بودند، فدریکا موگرینی ضمن اشاره به سخنان ماکرون و ترامپ درباره برجام گفت: توافق هسته‌ای ایران غیرقابل مذاکره است و اتحادیه اروپا کماکان از برجام حمایت می‌کند. در آینده خواهیم دید که چه اتفاقی خواهد افتاد، اما چیزی که در‌حال‌حاضر وجود دارد «برجام» است و باید حفظ شود.
موگرینی که در تلاش برای توجیه عملکرد ماکرون و چرخش موضع او بود، تاکید کرد که هیچ سوالی در مورد بازنگری مجدد بر سر برجام وجود نخواهد داشت و امانوئل ماکرون نیز در واشنگتن به ترامپ متذکر شده است که اتحادیه اروپا به‌دنبال اجرای همه‌جانبه برجام از سوی طرفین است.
شکاف در اتحادیه اروپا
روزشمار ضرب‌الاجل 120روزه ترامپ بر اصلاح برجام به پایان خود نزدیک شده و وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا با احساس خطر نسبت به رفتار ترامپ، به‌دنبال راه‌هایی برای متقاعد کردن آمریکا برای خارج نشدن از برجام‌اند. مذاکرات و رایزنی‌های طرف‌های اروپایی با آمریکا به مراحل حساسی نزدیک شده است اما شکاف میان اعضای این اتحادیه در مخالفت با اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران کاملاً عیان است.
فرانسه زانو زد
فرانسه در برابر ترامپ زانو زد اما همچنان کشورهایی چون آلمان، ایتالیا، سوئد و.... خواستار حفظ برجام به شکل کنونی‌اند، البته رقابت میان آلمان و فرانسه به این دلیل است که هر دو در تلاشند تا در غیاب انگلیس، خود قدرت اصلی اتحادیه اروپا شوند، از سویی دیگر برجام برای اروپاییان یک گوهر دیپلماسی است.
گوهری که برای حفظ آن میان اتحادیه اروپا شکاف و جدایی انداخته است. مسأله‌ای که سفر اخیر ماکرون به واشنگتن و موضع‌گیری‌هایش درباره توافق هسته‌ای و انتقادات از رییس‌جمهوری فرانسه، مهر تاییدی بر آن بود.
حتی بسیاری از اعضای اتحادیه اروپا هم این توافق را به‌عنوان کلیدی برای پایداری منطقه می‌دانند و نمی‌خواهند شاهد فروپاشی آن باشند اما فرانسه سخن از اصلاح یا تغییر در آن می‌زند!
بعد از اتمام سفر ماکرون، روز گذشته مرکل صدراعظم آلمان در تلاش برای حفظ توافق هسته‌ای به واشنگتن سفر کرد، در‌همین‌حال، ترزا می به‌طور مرتب با ترامپ گفت‌وگوی تلفنی داشته است.بیش از ۵۰۰نفر از نمایندگان پارلمان‌های اروپا، روز پنج‌شنبه ۳۰فروردین‌ماه در نامه‌ای، از کنگره آمریکا خواستند نگذارد دونالد ترامپ، از توافق هسته‌ای با ایران خارج شود.
در‌همین‌حال نمایندگانی از پارلمان‌های بریتانیا، آلمان و فرانسه در نامه‌ای به کنگره آمریکا، برجام را یک دستاورد موفقیت‌آمیز خواندند که به‌دنبال ۱۳سال تلاش دیپلماتیک به‌دست آمد.
آن‌ها معتقدند خروج آمریکا از برجام در کوتاه‌مدت، به کنترل قدرت‌های جهانی بر برنامه هسته‌ای ایران پایان می‌بخشد و در بلندمدت، منازعه‌ای دیگر در خاورمیانه را در پی دارد.به نظر می‌رسد که تلاش‌های تروئیکای اروپا برای جلب رضایت ترامپ و حفظ او در برجام با شکست مواجه شده است و تنها باید منتظر ماند تا ترامپ تصمیماتش را در برابر رسانه‌ها اعلام کند، البته برخی معتقدند خروج از برجام دیوانگی است، همان‌طور که «گری سیک» عضو شورای امنیت ملی آمریکا در دوران ریاست‌جمهوری فورد، کارتر و ریگان گفته است که «تصمیم ترامپ برای خروج از توافق هسته‌ای احمقانه است و می‌تواند زمینه‌ساز جنگی جدید باشد.» یا همان‌طور که جیمز کومی، رییس سابق اف‌بی‌آی بالاخره ماه‌ها پس از اخراج سکوت خود را شکست، «ترامپ یک دروغگوی سریالی است» و سخنانش درباره خروج از توافق هسته‌ای تنها لاف است.
برنامه هسته‌ای را با لغو برجام سریع‌تر دنبال می‌کنیم
البته موضع‌گیری و سخنان آقای محمد‌جواد ظریف، وزیر خارجه ایران تا حدودی محاسبات ترامپ را دچار خطا کرد، وزیر امورخارجه ایران اعلام کرد: «اگر ترامپ دستور خروج آمریکا از برجام را صادر کند، جمهوری اسلامی ایران برنامه هسته‌ای خود را با سرعت بیشتر پیگیری می‌کند.»
ظریف گفته است که تهدید آمریکا برای بازگرداندن تحریم‌هایی که در سال ۲۰۱۵ لغو شد پیام خطرناکی را ارسال می‌کند که نمی‌توان به سخنان آمریکا اعتماد کرد. این امر همچنین سبب می‌شود که کره‌شمالی دست از توقف برنامه هسته‌ای خود بکشد.
