صبح نو/ متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست.
برجام یا همان برنامه جامع اقدام مشترک بازهم در صدر اخبار داخلی و خارجی قرار گرفته و تقریباً تا سه هفته آینده تکلیف آن روشن میشود؛ موضوعی که در پایان هر فرصت 6 ماهه خبرساز میشود اما این بار برخلاف دوبار گذشته جمهوری اسلامی ایران ابتکار عمل را بهدست گرفته و بدون آنکه نگرانی و یا ترسی از آینده برجام داشته باشد سناریوهای خود را مهیای فردای 22 اردیبهشتماه کرده است.
در تازهترین اظهار نظر مقامهای ایرانی درباره برجام روز گذشته دریابان علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی و دبیر هیأت نظارت بر برجام گفته است: «هدف اصلی از طراحی و اجرای سازوکارهای حقوقی و قراردادهای بینالمللی، ایجاد ثبات و امنیت در جامعه بینالمللی و جلوگیری از اقدامات یکجانبه کشورهای به ظاهر قدرتمند است. در معاهده NPT حق خروج از این معاهده برای همه اعضاء در صورت به مخاطره افتادن منافعشان پیشبینی شده است، زمانی که توافقات بینالمللی به دلیل رفتارهای غیرقانونی کشورهای مدعی کارکردش را از دست میدهد دلیلی برای متعهد ماندن سایر کشورها باقی نمیماند.»
اظهارات شمخانی در آستانه سفر وی به سوچی و در فرودگاه مهرآباد عنوان شده بود. این صریحترین اظهار نظر مقامهای کشورمان در آستانه تصمیم رییس جمهوری آمریکا برای ماندن و یا خروج از برجام است، اظهار نظری که خروج قطعی ایران از «ان پی تی» را نیز تقویت میکند.
پیشتر آقای محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان و آقای عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه در اظهارنظرهای جداگانهای ضمن هشدار به آمریکا درباره تبعات خروج از برجام از آمادگی کامل جمهوری اسلامی ایران برای از سرگیری فعالیتهای هستهای خبر دادند. همچنانکه مجدداً روز گذشته عراقچی که به اسلو سفر کرده است. با بیان اینکه برجام قابل مذاکره مجدد نیست، تأکید کرد« اگر این توافق نابود شود، مقامات ایران آماده هستند تا هرآنچه را که طبق توافق هستهای منع شده، انجام دهند.»
از سوی دیگر رییس جمهور روحانی نیز روز گذشته در تبریز هشدار داده است که آمریکا برجام را برهم بزند بزرگترین هزینه تاریخ را متحمل میشود. رییس جمهوری دو ماه پیش در اظهاراتی کمسابقه به طرفهای برجام نیز این هشدار را داده بود که درصورت نقض عهد آمریکاییها ایران میتواند ظرف چند ساعت از توافق خارج شده و به فعالیت عادی هستهای خود بازگردد. بسیاری از رسانههای معتبر آمریکایی این اظهارات رییس جمهور را تهدید به خروج از برجام نیز تعبیر کرده بودند.
مقامهای آمریکایی بارها تأکید کردهاند که باید شدیدترین فشارهای اقصادی را بر جمهوری اسلامی ایران تحمیل کرد. کارشناسان بینالمللی هدف از این سخنان را فشار روانی و تهدید به منظور گرفتن امتیاز بیشتر از اروپا و ایران تلقی میکنند؛ در همین راستا سخنان روز جمعه 15 بهمنماه نیکی هیلی در بیان راهبردهای ایالات متحده علیه ایران نیز نشان میدهد که عنصر اصلی آن «تشدید فشارهای تحریمی» به جمهوری اسلامی ایران با هدف وادار کردن کشورمان به انعطاف در مقابل خواسته آمریکاییهاست، وی در این باره میگوید: «ایران امروز همه هنجارهای بینالمللی را در مورد موشکهای بالستیک، حمایت از تروریسم، تحریمهای تسلیحاتی و مسائل دیگر نقض میکند اما برخی کشورها به ایرانیها اعتراض نمیکنند زیرا نگران به خطر افتادن توافق هستهای هستند.»
اما آنچه میتوان از اظهارات مقامهای کشورمان برداشت کرد این است که برخلاف گذشته ایران دیگر مایل به حفظ برجام به هر قیمتی نیست؛ و مطمئناً این بار واکنش و پاسخ قاطعی را آمریکا خواهد داد.
انتقام حمله به پایگاه T4
شمخنانی روز گذشته به نکته مهم دیگری نیز اشاره کرد؛ وی در پاسخ به سؤالی در خصوص اخبار مطرح شده پیرامون ملاقات غیرمنتظره فرستاده ویژه رییس جمهوری روسیه با وی و گفتوگوهای انجام شده پیرامون واکنشهای ایران به حمله
رژیم صهیونیستی به پایگاه تی 4 در سوریه که به شهادت چند نفر از اتباع ایرانی منجر شد، اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران هزینههای قابل ملاحظهای را به منظور ایجاد ثبات منطقهای و مبارزه با تروریسم تکفیری پرداخته است و از این رو نمیتواند در برابر افزایش نگرانکننده اقدامات بیثباتکننده آمریکا، رژیم صهیونیستی و برخی همپیمانان منطقهای آنها بیتفاوت باشد.
دبیر شورای عالی امنیت ملی افزود: حضور مستشاری جمهوری اسلامی ایران در سوریه که به درخواست دولت قانونی این کشور انجام شده باهدف مقابله با تهدید فراگیر تروریسم صورت گرفته و اثر تعیینکنندهای بر شکست این جریان در منطقه داشته است.
وی افزود: زمانی که رژیمی به خود حق میدهد تا در اقدامی برنامهریزی شده ضمن تجاوز به حریم هوایی کشوری دیگر نیروهای مقابلهکننده با تروریسم را هدف قرار دهد به طور قطع باید به تبعات آن و واکنشهای متقابل نیز فکر کرده باشد.
هرچند جمعه هفته گذشته سردار حسین سلامی، جانشین فرمانده سپاه پاسداران بدون اشاره مستقیم به داستان حمله به پایگاه هوایی تی 4 در سوریه؛ شدیدترین واکنش به اسرائیل را نشان داده و گفته بود انگشتها روی ماشه و موشکها آماده شلیک هستند؛ اما اظهارات دریابان شمخنانی را باید نخستین واکنش رسمی جمهوری اسلامی ایران به شهادت مستشاران ایران در پایگاه هوایی تی 4 دانست.
اطلاعاتی درباره پایگه هوایی تی 4
بامداد 20 فروردینماه بود که دو جنگنده F15 اسرائیلی با نقض حریم هوایی لبنان و سوریه به فرودگاه نظامی T4 حمص حمله و هشت فروند موشک به سمت آن شلیک کردند. در این حمله 5 موشک توسط پدافند هوایی سوریه منهدم شد و سه فروند به هدف اصابت کرد که در آن هفت تن از مستشاران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به شهادت رسیدند. این نخستین باری نبود که پایگاه هوایی T4 توسط محور غربی عبری مورد حمله قرار میگرفت؛ پیش از این نیز رژیم صهیونیستی به بهانه واهی حمله یک پهپاد به سرزمینهای اشغالی این پایگاه را هدف قرار داده بود.
فرودگاه نظامی T4 التیاس، یکی از مهمترین پایگاههای نظامی سوریه به شمار میرود که در 50 کیلومتری تدمر در استان حمص قرار دارد. این فرودگاه اصلیترین پایگاه نیروهای سوری و همپیمانان آن به شمار میرود که نقش پشتیبانی و حمایت نیروهای سوری را که در دیرالزور، حومه حماه و حلب میجنگند ایفا میکند. آزادی این فرودگاه تا حدی برای تروریستها سنگین بود که سرکردههای گروههای مختلف تروریستی و در رأس آنها جبهه النصره، یکدیگر را به خیانت متهم کردند.
حالا واکنش دریابان شمخانی و قبل از او سردار سلامی نشان میدهد ایران این تجاوز هوایی را بدون پاسخ نخواهد گذاشت و اینکه پاسخ جمهوری اسلامی ایران در چه زمان و مکانی رخ خواهد داد، قابل پیشبینی نیست، اما قطعاً این اقدام صهیونیستها که با چراغ سبز آمریکا و حمایت عربستان سعودی صورت گرفته، تبعات و تنبیه بخصوصی را در پی خواهدداشت و شاید هم به مانند مورد پیشین در حمله به مقر داعش بدون نیاز به پاسخ نیابتی مستقیماً این انتقام را از اسرائیلیها خواهد گرفت.