روزنامه جوان/ متن پیش رو در جوان منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
از روز بعد از برجام تاکنون مقامات رسمی دولت و وزارت امور خارجه کشورمان بارها نسبت به عملکرد کشورهای اروپایی در برجام اظهار رضایت کرده‌اند و حتی در مقاطعی نیز از اجرای تعهدات برجامی توسط کشورهای اروپایی نیز تقدیر صورت گرفت، کمااینکه دکتر روحانی رئیس‌جمهور کشورمان در دیدار با موگرینی مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا (تابستان 96 ) بیان می‌کند: «اتحادیه اروپا در اجرای توافق برجام نقش مؤثری ایفا کرد و تاکنون نیز برای حفظ برجام به‌رغم کارشکنی‌هایی که امریکایی‌ها دارند، مواضع قابل قبولی داشته است» و اتحادیه اروپا نیز پس از سفر موگرینی به ایران در بیانیه‌ای اینگونه اعلام موضع می‌کند: «او در سفر به تهران بر لزوم اجرای کامل و مؤثر برجام توسط تمامی طرفین 1+5 و ایران تأکید کرد.»
ابراز رضایت از اجرای تعهدات دوجانبه میان ایران و اروپا بارها با همین ادبیات صورت گرفت تا جایی که مقامات فرانسه، انگلیس و آلمان و مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا میزان پایبندی ایران به برجام را بسیار سودمند توصیف و در مقابل مقامات کشورمان نیز عدم اجرای تعهدات 10 گانه برجام را سازنده و مثبت ارزیابی می‌کردند.
طی دو سال گذشته دولت و دستگاه دیپلماسی کشور با خوش‌بینی نسبت به آینده روابط دوجانبه با کشورهای اروپایی و اتحادیه اروپا، حتی سخن از اجرای برجام منهای امریکا به میان آورده و تأکید می‌کردند که ماندن اروپایی‌ها در برجام می‌تواند منافع ایران را تأمین کند!
در آن مقطع زمانی که چنین اظهاراتی عنوان می‌شد نیز بارها عدم اجرای تعهدات ده‌گانه اروپا در برجام مورد هشدار قرار گرفت اما دولت اصرار داشت که اروپایی‌ها برخلاف امریکایی‌ها به تعهدات خود پایبند می‌مانند و در صورت خروج امریکا از برجام با این کشور همکاری نخواهند کرد؛ نگاهی که حداقل طی چند هفته اخیر خوش‌بینانه بودن آن محرز شده است.
طی سه ماه اخیر روابط برجامی میان ایران و اروپا برخلاف 28ماه پیش از آن (دوران پسا برجام) به سردی گراییده تا جایی که اروپایی‌ها به رغم آنکه پیش از این نیز ایران را به دلیل آزمایش موشکی متهم به نقض قطعنامه 2231 کرده بودند، در تلاشی همگون در مسیر اصلاح متن برجام و اضافه کردن یک متمم احتمالی به توافق هسته‌ای گام برداشتند.
توسعه همکاری‌های اروپا با امریکا برای تغییر متن برجام تا جایی است که سه هفته مانده به پایان ضرب‌الاجل دونالد ترامپ، برخی از رسانه‌های غربی سخن از توافق اروپا – امریکا برای اعمال محدودیت‌های بییشتر به جمهوری اسلامی ایران به میان آورده‌اند.
تلاش اروپا برای بازرسی از تأسیسات نظامی ایران
نشریه فایننشال تایمز در گزارشی می‌نویسد که رهبران اروپایی در تلاش برای منصرف کردن واشنگتن از خروج از توافق هسته‌ای برجام، در حال جست‌وجوی [بررسی اعمال] تحریم‌های اضافی علیه ایران به خاطر برنامه موشک‌های بالستیک و «مداخله‌‌گری‌های منطقه‌ای» آن و همچنین انجام بازرسی گسترده‌تر از پایگاه‌های هسته‌ای ایران هستند.
تلاش اروپا در جهت تحقق چنین اهدافی دقیقاً همان چیزی است که دونالد ترامپ به دنبال آن بوده و ماندن ایالات متحده امریکا در توافق هسته‌ای را مشروط به تحقق آن کرده است.
آنچه پیش بینی شده را این نشریه نیز تکرار می‌کند و آن اینکه ماکرون رئیس‌جمهوری فرانسه و آنگلا مرکل صدراعظم آلمان در سفری که به امریکا خواهند داشت رئیس‌جمهوری امریکا را به ماندن این کشور در برجام به واسطه چنین تدابیری ترغیب خواهند کرد.
وال‌استریت‌ژورنال نیز نوشته است که مقام‌های امریکایی و اروپایی در حال کار برای رسیدن به توافق سیاسی با هدف اصلاح توافق هسته‌ای برجام طبق خواسته «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور امریکا هستند؛ تلاشی که نشان می‌دهد خوش‌بینی چند سال اخیر به اروپا به همان میزان اشتباه و هزینه‌زاست که خوش بینی به اروپا هزینه‌زاست.
جالب اینجاست که ابتدایی که اعلام شده بود کشورهای اروپایی مذاکراتی را با طرف‌های امریکا در قالب یک کارگروه مشترک آغاز کرده و تلاش خواهند کرد ضمن درک نگرانی‌های ترامپ راهکارهایی را برای مرتفع کردن آن ارائه کنند، این مسئله توسط برخی از مقامات کشورمان تکذیب شد اما امروز بعد از گذشت نزدیک به سه ماه صحت چنین خبری تأیید می‌شود.
وال‌استریت‌ژورنال در همین باره ادامه می‌دهد: «انتظار می‌رود در هر گونه توافق احتمالی میان دو طرف ایران از ساخت موشک‌های بالستیک قاره‌پیما یا آزمایش آنها منع شده و بار دیگر بر دسترسی آژانس به سایت‌های ایران از جمله سایت‌های نظامی تأکید شود.»
تهیه پیش‌نویس 4سند در مذاکرات امریکایی‌ها و اروپایی‌ها برای «اصلاح برجام»
به گزارش فارس، یک رسانه امریکایی نوشته دیپلمات‌های دو طرف بر سر تاریخ انقضای برخی از محدودیت‌ها علیه برنامه هسته‌ای ایران دچار اختلاف هستند. مقام‌های اروپایی معتقدند این اختلاف را می‌توان با تعیین ملاک‌هایی برای برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران و هشدار به این کشور درباره هر گونه انحراف این برنامه به سمت مقاصد نظامی حل و فصل کرد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز به نقل از مقام‌های دخیل در مذاکرات اروپا و امریکا نوشته پیشرفت‌های محسوسی در زمینه بندهای زوال‌پذیر برجام حاصل شده است. این رسانه نوشته پیش‌نویس چهار سند که دیپلمات‌ها گمان می‌کنند در آنها به نگرانی‌های ترامپ پرداخته شده تهیه شده است.
در این چهار سند که شامل یک بیانیه کلی و سه متن فرعی است قرار است این نکته تصریح شود که معاهدات بین‌المللی غیر از برجام از دستیابی ایران به سلاح‌های هسته‌ای در سال‌های پس از انقضای برجام جلوگیری می‌کند. در این سندها به علاوه از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواسته شده فعالیت‌های نظارتی را تقویت کند و وعده داده شده در صورت حرکت ایران به سمت ساخت موشک‌های بالستیک قاره‌پیما تحریم‌های شدیدی علیه این کشور وضع می‌شود.
بعد از گذشت پنج سال از آغاز مذاکرات هسته‌ای در دولت‌های یازدهم و دوازدهم و با توجه به آثار و نتایج توافق هسته‌ای منعبث از رفتارهای امریکا و اروپا، باید گفت آنچه تأمین کننده منافع ملی ایران در رویارویی با غرب (حداقل در موضوع برجام) است، پیگیری مطالبات ایران از مسیرهای پیش بینی شده در برجام است و دل بستن به وعده‌های شفاهی مقامات غربی برای عدم تضییع منافع جامعه ایرانی کماکان حاوی هزینه خواهد بود، به طوری که دل‌خوش کردن به امضای جان کری در پای قانون محدودیت ورود شهروندان 38 کشور به ایران نیز فاقد وجاهت قانونی بود و جز هزینه آورده‌ای برای ایران نداشت.
اثبات شده است که در عرصه روابط بین‌المللی نباید با احساسی‌گری وارد تعامل با سایر کشورها شد چراکه کشورها منافع ملی کشوری مانند ایران را تنها در ضوابط حقوقی و چارچوب عقلانی که طرف ایرانی تعیین کننده حدود آن باشد رعایت خواهند کرد.
