صبح نو/ متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست.
رایزنیهای دیپلماتیک در تهران و اروپا شدت گرفته! مقامهای وزارت خارجه کشورمان مدام در سفر هستند و اروپاییها هم در فکر رفتن به آمریکا! آینده برجام؛ آیندهای که با نزدیک شدن به 22اردیبهشت شکل حساستری به خود گرفته و تقریباً برای تمامی طرفین برجام غیرقابل پیشبینی شده است و شاید هم در پرتگاهی قرار گرفته که قرار است از آنچه بود و میخواست شود سقوط کند.
در این بین آمریکا و دونالد ترامپ همچنان بر موضع خود ایستاده و همچنان توافق هستهای با ایران را بدترین توافق تاریخ میداند. البته این تاکتیک برای نخستینبار نیست که او در پیش گرفته و به عبارت دیگر او اینبار هم سعی میکند بازی جدیدی را برای گرفتن امتیار بیشتر از ایران و اروپا پیریزی کند. بازیای که عیناً در هر دوبار نیز رخ داده اما در نهایت تعلیق تحریمها علیه ایران را امضا کرده است.
او ادعا میکند که با عدم تمدید لغو تحریمهای ایران در ماه می، بهطور یکجانبه از برجام خارج شود. این در حالی است که طرفهای اروپایی برجام با تمام قوا تلاش سعی میکنند او را از این تصمیم منصرف کنند و بر همین اساس انگلیس، فرانسه و آلمان هیاتی بلندپایه را راهی واشنگتن کردهاند تا از توافق هستهای ایران دفاع کنند.
مقامهای کشورمان نیز بارها در اقدامی متقابل آمریکا را تهدید کردند که در صورت نقض عهد و عدم پایبندی به برجام سناریوهای مختلفی را پیش روی خود خواهند داشت.
روحانی: خروج از برجام هزینه بسیار سنگینی برای آمریکا خواهد داشت
حسن روحانی رییسجمهوری در سفری که سال گذشته به آمریکا، داشته در گفتوگو با شبکه خبری «سیانان»، در پاسخ به این پرسش که چه اتفاقی رخ خواهد داد اگر آمریکا از برجام خارج شود، گفته بود: «برجام یک تعهد چندجانبه بینالمللی و مورد تأیید شورای امنیت سازمانملل است.
خروج از این تعهد هزینه بسیار سنگینی برای آمریکا خواهد داشت، فکر نمیکنم آمریکاییها این هزینه سنگین را تحمل بکنند، برای یک کاری که کاملاً برای آنها بیخاصیت خواهد بود. خروج آنها از برجام هیچ خاصیتی برای آنها ندارد اما درعینحال اعتماد جهانی را نسبت به آمریکا بهطورکلی از بین خواهد برد.»
هشدار ظریف: آماده از سرگیری فعالیتهای هستهای هستیم
همزمان به تلاش اروپاییها برای کسب رضایت آمریکا، آقای محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان نیز در مصاحبهای گفته است: در صورت خروج آمریکا از برجام اقدام ایران و جامعه بینالمللی برای آمریکا بسیار ناخوشایند خواهد بود. خروج آمریکا از برجام واکنش قاطعانه ما را در پی خواهد داشت.
وزیر خارجه کشورمان همچنین در گفتوگو با شبکه تلویزیونی «سیبیاس» آمریکا گفته است: در صورت خروج دولت آمریکا از برجام و اعمال مجدد تحریمها، ایران خود را برای چند گزینه آماده کرده است. یکی از این گزینهها، از سرگیری فعالیتهای هستهای با «سرعتی بیشتر» خواهد بود.
نکته مشترک در اظهارات مقامهای کشورمان و بهویژه هیأت ویژه برجام حفظ منافع ملی در اینگونه مذاکرهها و پس از آن بوده است؛ حالا اگر این منافع تحتتأثیر تصمیمات نابخردانه و یکجانبه آمریکا قرار باشد خدشهای به آن وارد شود، طبعاً ایران هم تصمیماتی متناسب با رفتار واشنگتن اتخاذ خواهد کرد.
نکته مهم در بازی جدید ترامپ و آمریکا که از چند ماه پیش آغاز کردهاند تنها و منزوی شدن این کشور است، حتی کشورهایی که در هفته گذشته در عملیات مشترک نظامی با ایالاتمتحده مشارکت داشتند در این مضوع خود را کنار آنها قرار ندادهاند.
تا اینجای قضیه، ترامپ در این مقوله تنها و منزوی شده و نه تنها هیچ یک از کشورها مواضع آمریکا در قبال برجام را تأیید و حمایت نکردهاند، بلکه به وضوح به آمریکا هشدار میدهند که خروج از برجام یا تضعیف آن مغایر روند توافق است و قطعاً پیامدهای سنگینی دارد که اصل ماجرا در مسیری برگشتناپذیر قرار خواهد گرفت که بیش از همه به آمریکا زیان خواهد رساند.
بسیاری از کارشناسان اروپایی و حتی آمریکا معتقدند که خارج شدن احتمالی آمریکا از برجام، ممکن است تغییراتی در سیاست هستهای و موشکی ایران ایجاد کند، ولی روند توسعه روابط تهران با روسیه، چین، فرانسه، آلمان و حتی انگلیس، ادامه خواهد یافت.
آمریکا در صورت لغو برجام، خود بازنده خواهد بود
6ماه پیش زمانی که آمریکا عیناً همین بازی را در پیش گرفته بود و از طریق تریبونهای مختلف ایران را به خروج از برجام تهدید میکرد «رجب صفروف» مدیرکل مرکز مطالعات ایران معاصر در روسیه، اطمینان داد که بازی آمریکا برای اعمال فشار بیشتر بر تهران، منجر به فعال شدن نیروهای اصولگرا در ایران و درخواست آنها برای ازسرگیری فعالیتهای کامل هستهای در داخل این کشور خواهد شد.
وی توضیح داده بود: «یکی از عواقب اعمال فشار آمریکا، تغییر اوضاع در داخل خود ایران و فعال شدن مخالفان توافق هستهای خواهد بود که معتقدند برجام به ضرر این کشور تمام شده است. اقدامات دونالد ترامپ علیه ایران در این اواخر، اصولگرایان را به درستی دیدگاهشان بیشتر معتقد کرده است.»
این کارشناس مسائل ایران همچنین گفته بود: «علاوهبر این، برخلاف آمریکا، نزدیکی ایران به سایر اعضای گروه 1+5، یعنی روسیه، چین و کشورهای اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس، ادامه خواهد یافت، برای اینکه توسعه روابط دوجانبه آنها با تهران، به نفع هر دو طرف و مورد تمایل همه آنهاست. سایر کشورهای عضو گروه 1+5 و حتی آژانس بینالمللی انرژی اتمی هیچ ادعایی در رابطه با اجرای تعهدات ایران در قبال برجام، مطرح نکردهاند. بنابراین تهران میتواند برنده خروج احتمالی واشنگتن از برجام باشد و حتی شرکای اروپایی آمریکا از این اقدام حمایت نکنند.»
تصمیم ترامپ هرچه باشد و نتیجه هشدارها و اخطارهای متحدین واشنگتن به هر تصمیمی که منجر شود، مواضع جمهوری اسلامی ایران در این زمینه کاملاً روشن و قطعی است. اگرچه دیدگاههای نسنجیده ترامپ درخصوص برجام تازگی ندارد و حتی در دوره تبلیغات انتخابات ریاستجمهوری آمریکا نیز مطرح بود، ولی ایران همانگونه که رییسجمهوری و وزیر خارجه کشورمان اعلام کردهاند محدود و اجبار به پذیرش گزینهای نیست و مسیری را در پیش خواهد گرفت که عزت ایران و ملت ایران را رقم بزند.
قابل پیشبینی است که اگر ترامپ طی روزهای آینده تصمیمی در مورد خروج از برجام بگیرد، با واکنش قدرتمندانه ایران مواجه خواهد شد و بیتردید همانگونه که آقای عراقچی، معاون وزیر خارجه گفته است ایران بهسرعت میتواند فعالیتهای هستهای خود را مانند گذشته از سر بگیرد.