صبح نو/ استاد بهرام زند، دوبلور پیشکسوت سینما و تلویزیون، روز گذشته پس از تحمل چند سال بیماری دار فانی را وداع گفت.
استاد زند متولد ۱۳۲۸، در سن ۶۹ سالگی و به‌دلیل ایست قلبی در منزل خود درگذشت.
شاهکارهای بهرام
بهرام زند در سال ۱۳۲۸ در تهران به دنیا آمد. وی فعالیت دوبله را از سال ۱۳۴۴ آغاز کرد و از سال ۱۳۵۸، به‌عنوان مدیر دوبلاژ نیز فعالیت داشت. وی همچنین در سال ۱۳۶۲ با بازی در فیلم میرزا‌کوچک‌خان، بازیگری را تجربه کرد. او در زمان حیاتش، در بسیاری از فیلم‌ها و سریال‌ها به‌جای بازیگران مشهور صحبت کرد و در موارد زیادی به‌عنوان مدیر دوبلاژ حضور یافت.
حجم، لحن و آوای زند چنان مسحور‌کننده بود که برای خودش برندی به حساب می‌آمد. مگر می‌شود که صدای بهرام زند در آثاری چون شرلوک هولمز، جنگجویان کوهستان، بازرس ناوارو، گلادیاتور و... را فراموش کرد.
به‌طور تفصیلی آثاری که بهرام زند در آن‌ها حضور داشته عبارتند از: کوه‌نشین (آخرین مرد) (۱۹۸۶)، گلادیاتور(۲۰۰۰)، شجاع‌دل(۱۹۹۵)، خون به پا خواهد شد(۲۰۰۷)، رانین(۱۹۹۸)، رابین‌هود (فیلم سینمایی)(۲۰۱۰)، استاد (با نام گم‌گشته دوبله شد)(۲۰۱۲)، تغییر چهره(1997)، شیرهای جوان (۱۳۷۸)، شاهزاده ایرانی (۱۳۸۴)، پرچم‌های قلعه کاوه (۱۳۸۶)، چشم عقاب (۱۳۷۷)، بیست‌و‌چهار (تاریخ دوبله:۱۳۸۹ و ۱۳۹۰)، شیخ بهایی، مدار صفر درجه (دوبله: ۱۳۸۵ و ۱۳۸۶)، روشن‌تر از خاموشی (تاریخ دوبله: ۱۳۸۱)، پهلوانان نمی‌میرند (دوبله: ۱۳۷۵)، مسافر، ناوارو (تاریخ دوبله: ۱۳۷۶)، شرلوک هولمز، مسافر ری، سریال امام علی (دوبله: ۱۳۷۴)، جنگجویان کوهستان، از سرزمین شمالی، سریال کارتونی بچه‌های مدرسه والت. درکنار این آثار و شخصیت‌های مشهور، بهرام زند در مجموعه مستند «ایران» هم هنرش را به رخ مخاطبان کشیده بود.
از «برت» ایده می‌گرفتم
بهرام زند در گفت‌وگویی که سال‌ها قبل انجام داده بود درباره نوع دوبله شرلوک هلمز گفته بود: نوع بازی و حرف زدن «برت» این‌گونه گویش را ایجاب‌می‌کرد.
آنقدر نوع صحبت کردن او برایم جالب بود که بارها مجموعه را به زبان اصلی می‌دیدم و از نوع بیان او ایده می‌گرفتم و با همان لحن به جایش صحبت می‌کردم. البته دیگران آن‌طوری که بلد بودند، به‌جای برت حرف زدند، ولی من چنین نکردم. بلکه تلاش کردم، یاد بگیرم که چگونه به‌جای این بازیگر صحبت کنم.
یادم می‌آید که در یکی از قسمت‌ها، او روی صندلی نشسته بود و فردی کفشش را واکس می‌زد. او ملودی را می‌گرفت و اجرا می‌کرد تا از طریق آن مطلبی را کشف کند. انجام این عمل بسیار سخت بود، اما «برت» بسیار هنرمندانه در این صحنه
عمل کرد.
من هم سعی کردم در دوبله، این کیفیت را حفظ کنم... «برت» با لحن به خصوصی صحبت می‌کرد. برخی مواقع واژگان را بسیار تند و در بعضی اوقات دیگر کلمات را کشدار بیان می‌کرد. من نیز تلاش می‌کردم به همین شیوه عمل کنم.
«دیسیپلینی» مثال‌زدنی داشت
«حسن فتحی» کارگردان مشهور کشورمان از جمله فیلمسازانی است که با بهرام زند همکاری داشته است. سه سریال مدارصفردرجه، روشن‌تر از خاموشی و پهلوانان نمی‌میرند به کارگردانی فتحی و مدیریت دوبلاژ مرحوم زند تولید شده است.
فتحی در گفت‌وگو با ایسنا درباره ویژگی‌های حرفه‌ای مرحوم بهرام زند در حوزه دوبله هم گفت: آقای زند یکی از بهترین مدیران دوبلاژ ما بودند. علاوه بر اینکه دوبلور بسیار خوبی بودند، نظم و دیسیپلین بسیار مثال‌زدنی در امر مدیریت دوبلاژ داشتند؛ یا کاری را قبول نمی‌کردند یا اگر قبول می‌کردند با تمام فکر و وجود روی آن متمرکز می‌شدند و عاشقانه کار می‌کردند. در هر سه سریالی که در مقام سازنده با ایشان همکاری داشتم، هر بار که سر جلسات دوبلاژ می‌رفتم که به طور مستمر هم بود، بسیار از احساس تعهد و مسوولیت ایشان لذت می‌بردم. آقای زند به هیچ‌وجه در کاری که بر عهده گرفته بودند کم‌فروشی نمی‌کردند و با عشق، علاقه و تمام وجود کار را به پایان می‌رساندند.
این کارگردان درباره اینکه آیا مواردی پیش می‌آمد که بهرام زند در مقام مدیر دوبلاژ به او دیالوگ دیگری را پیشنهاد دهد، در این ارتباط به سریال «مدارصفردرجه» اشاره کرد و گفت: در این سریال ما علاوه‌بر بازیگران ایرانی از چند ملیت دیگر هم بازیگر داشتیم که به زبان‌های عربی، انگلیسی، فرانسه و بعضی از آن‌ها به زبان مجاری صحبت می‌کردند؛ در نتیجه گاهی میزان دیالوگی که من می‌نوشتم وقتی به این زبان‌ها برگردانده می‌شد در دوبله کمتر یا بیشتر می‌شد که در این موارد آقای زند با هنرمندی پیشنهاد دیالوگ موجز و فشرده‌تری را می‌دادند و بسیار حضور فعالی داشتند.
برخی شخصیت‌های سینمایی با صدای مرحوم زند
گلادیاتور / راسل کرو رابین‌هود/ راسل کرو مردان خوب/ راسل کرو جاذبه/جرج کلونی بخوان و بسوزان/ جرج کلونی کلاه‌چرمی‌ها/جرج کلونی مایکل کلیتون/جرج کلونی بالا در آسمان/جرج کلونی جان‌سخت ۴/بروس ویلیس روح سوار/ نیکلاس کیج تغییر چهره/ جان تراولتا سریع و خشمگین ۶/ وین دیزل خشن ۷ / وین دیزل تریپل اکس/وین دیزل تریپل اکس: دولت متحد /آیس کیوب ترانسپورتر ۳/جیسون استاتهام ذره‌ای آرامش/دنیل کریگ کازینو رویال/دنیل کریگ اسپکتر / دنیل کریگ افسانه/تام هاردی گرفتن پلهام ۱۲۳/دنزل واشینگتن پارکر/جیسون استاتهام ترانسپورتر ۲/جیسون استاتهام ترانسپورتر ۳/جیسون استاتهام شجاع‌دل/مل گیبسون دارودسته‌های نیویورکی/دانیل دی-لوئیس خون به پا خواهد شد/دانیل دی-لوئیس بدون توقف /لئام نیسون سریع‌تر/دواین جانسون هرکول/دواین جانسون رد/بروس ویلیس 13یار اوشن/جرج کلونی دوازده یار اوشن/جرج کلونی 11 یار اوشن/جرج کلونی آواره مجنون دیوانه/ آکشی کومار آنچه دل بخواهد/سلمان‌خان.
