سیاست روز/ متن پیش رو در سیاست روز منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست.
«نکته‌ای که مشهود است و درست هم هست اینکه انتظارات اقتصادی مردم پس از برجام برآورده نشده است.»این جمله‌ای بود که معاون ظریف در گفت‌و گو با یکی از رسانه‌های داخلی مطرح کرده است.
ذیل اینکه برجام برای ملت نه آب داشت و نه نان! گزارش زیاد نوشتیم، از بی‌تعهدی‌های غرب در قبال تعهدات برجام تا اینکه به دلایل مختلف نمی‌توان برای ماندن اروپا بعد از خروج احتمالی آمریکا از توافق هسته‌ای حساب باز کرد. البته بر این نکته نیز تاکید کردیم که منکر زحمات تیم مذاکره کننده کشورمان درمدت زمان مذاکرات نیستیم اما، آنچه اهمیت دارد و کمی قابل تامل است اینکه بالاخره آقای عراقچی نیز به دستاورد تقریبا هیچ برجام اذعان کرد و موضوعی که باید در همان مقطعی که با عدم اجرای تعهدات از سوی طرف مقابل بالاخص آمریکایی‌ها روبرو بودیم بر آن تاکید می‌شد!
حالا از آقای عراقچی باید بپرسیم به نظر شما کمی برای این نتیجه‌گیری و تاکید برآن دیر نشده است؟!
سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر خارجه کشورمان و از اعضای ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای گفته است؛ « نکته‌ای که مشهود است و درست هم هست این است که انتظارات اقتصادی مردم پس از برجام برآورده نشده است.»
پس از گذشت ۵ سال از پیگیری مذاکره هسته‌ای با آمریکا و ۲ سال از اجرای آن از سوی ایران، سخن سید عباس عراقچی نمی‌تواند پاسخ قانع کننده‌ای به افکار عمومی باشد.
مذاکرات هسته‌ای و دستیابی به توافق برای لغو تحریم‌های اقتصادی بود، اما چنین اتفاقی نیفتاده است.
این که دولت محترم و اعضای مذاکره کننده تیم هسته‌ای اصرار زیادی داشتند که با اجرای برجام همه تحریم‌های اقتصادی لغو خواهد شد، بر چه مبنایی بود؟
آیا دولتمردان و مسئولین دستگاه دیپلماسی توان تجزیه و تحلیل داده‌های آمریکا را نداشتند، یا این که به همه هشدارهای جدی که از سوی منتقدین، برخی مسئولین، هشدارهای جدی و راهگشای رهبر معظم انقلاب اسلامی بی توجه بودند؟
بر اساس برجام باید هم انتظارات مردم برآورده می‌شد و غیر از این هم نبود، هدف از مذاکره با آمریکا تنها امتیاز دادن نبود، موضوع هسته‌ای ایران به ظاهر بهانه‌ای شده بود برای آمریکا تا تحریم های اقتصادی شدیدی را علیه کشورمان وضع کند و هدف از مذاکرات نیز لغو تحریم‌های اقتصادی بود.
به مردم امیدواری داده شد، وعده‌های بزرگی از سوی دولت مطرح شد، مردم در انتظار تحقق وعده‌ها بودند، اما هیچ اتفاق مثبتی نیفتاد بلکه شرایط اقتصادی از زمان پیش از برجام بدتر هم شده است.
اگر این توقع و انتظار در میان مردم ایجاد نشده بود، قطعاً گذران امور بسیار آسان‌تر از اکنون بود.
منتقدین و مخالفین مذاکره هسته‌ای با آمریکا، از همان ابتدا غیر قابل اعتماد بودن آمریکا را فریاد زدند اما متهم به کارشکنی شدند.
نزدیک به ۵ سال هزینه برای مذاکره و دستیابی به توافقی که نه تنها هیچ نتیجه‌ای برای ایران نداشته است، بلکه زیانبار هم بوده است، دستاوردی نیست که بتوان به خاطر آن فخر فروشی هم کرد!
جمهوری اسلامی ایران ۵ سال از زمان و هزینه خود را صرف توافقی کرد که هیچ دستاوردی برای مردم نداشت، هزینه‌ای که به خاطر برجام به ایران تحمیل شد، هزینه‌ای سنگینی است. برای جبران این هزینه تحمیل شده، آیا دولت و اعضای تیم مذاکره کننده هسته‌ای برنامه دارند؟
آنطور که اتاق خبر ۲۴ در ادامه گزارش خود نوشته، آن زمان که مدام علیه تیم مذاکره کننده پیشین جوسازی می‌شد که آنها مذاکره نمی‌کنند بلکه بیانیه صادر می‌کنند و انشاء می‌نویسند و می‌خوانند، باید فکر چنین روزهایی را هم می‌کردند که با همه ادعاهای مطرح شده، مذاکرات هسته‌ای در دولت یازدهم حرکتی فریبنده برای اهداف دیگری بود.
افزایش چالش‌ها و تنش‌ها در ایران پس از برجام دستاوردی است که حاصل دو سال مذاکره و دو سال اجرای یکطرفه آن به ارمغان آورده است.
اکنون زمان جبران است، دولت دوازدهم باید در این زمینه هم پاسخگوی مردم باشد و هم راهکارهای تأثیرگذار و مثبت را برای برون رفت از شرایط کنونی پیاده کند تا اوضاع وخیم‌تر نشود.
معاون ظریف درحالی بعد از دو سال‌و نیم از اجرای برجام بالاخره به دستاورد تقریبا هیچ توافق هسته‌ای اذعان کرد که اروپا برای نگه داشتن آمریکا در برجام پیشنهاد تحریم‌های جدید را مطرح کرده است! خبرگزاری رویترز خبری را با این مضمون منتشر کرد که آلمان، فرانسه و انگلستان به منظور ترغیب «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا برای ماندن در توافق هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ به اتحادیه اروپا پیشنهاد داده‌اند تحریم‌هایی جدید علیه ایران اعمال کند. رویترز نوشت: تحریم‌های پیشنهادی سه کشور اروپایی، افراد دخیل در برنامه موشکی ایران و فعالیت‌های تهران در سوریه را هدف خواهند گرفت.
این خبرگزاری با بیان اینکه اعمال این تحریم‌ها نیازمند حمایت ۲۸ عضو اتحادیه اروپاست، عنوان کرده این سند روز جمعه به پایتخت کشورهای اروپایی ارسال شده است.
انتشار این خبر در حالی صورت گرفت که به تازگی وین پایتخت اتریش میزبان یازدهمین نشست کمیسیون مشترک برجام با حضور هیأت‌های مذاکره کننده ایران و ۱+۵ و نماینده اتحادیه اروپا بود و در پایان نیز بیانیه‌ای توسط هلگا اشمید معاون فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و رئیس جلسه کمیسیون مشترک صادر شد که همه شرکت کنندگان پایبندی مستمر خود به تعهدات برجامی را مورد توجه قرار داده و بر ضرورت حصول اطمینان از اجرای موثر آن در تمامی بخشهای مربوطه با حسن نیت و در فضایی سازنده تاکید کردند.
در همین راستا عراقچی در گفت‌وگو با ایرنا عنوان کرد: اصرار طرف‌های برجام خصوصا اروپایی‌ها بر حفظ برجام، همانگونه که در بیانیه خانم اشمید نماینده اتحادیه اروپا تصریح شده است، صرفا اصرار بر حفظ قالب برجام نبوده بلکه شامل تداوم و افزایش منتفع شدن مردم ایران از منافع لغو تحریم‌ها طبق برجام هم هست.
وی تصریح کرد: طبیعتا هرگونه تحریمی با هر بهانه‌ای، اگر موجب اعاده تحریم‌های لغو شده قبلی و یا کاهش اثربخشی لغو تحریم‌ها باشد، با این سیاست همخوانی نخواهد داشت.
معاون ظریف گفت: با این حال چنانچه احیانا برخی کشورهای اروپایی به دنبال اقداماتی همچون اعمال تحریم‌های غیرهسته‌ای بر ایران جهت خوشایندی رئیس جمهوری آمریکا باشند، مرتکب اشتباه محاسبه بزرگی شده و نتایج مستقیم آن را بر برجام و ادامه حیات این توافق خواهند دید.
عراقچی همچنین در گفت‌وگویی با مهرنیز درباره اینکه آیا در مورد بحث‌های موشکی با طرف‌های دیگر انجام شده؟ تصریح کرد: ما در بحث موشکی با هیچ کس مذاکره‌ای نکرده و نمی‌کنیم ؛ چرا که بحث امنیت ملی است، در عین حال ما در هیچ صحنه‌ای خجالت نمی‌کشیم که مواضع خودمان را بیان کرده و از موشک‌ها و برنامه موشکی خود دفاع کنیم. ما در خصوص برنامه موشکی و آینده صنعت موشکی کشور، نه از کسی اجازه گرفته‌ایم، نه این کار را در آینده خواهیم داشت و نه مذاکره و مصالحه‌ای داشته‌ایم.
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان نیز شب شنبه پس از بازگشت از سفر باکو و آستانه در جمع خبرنگاران درباره آینده برجام به واشنگتن هشدار داد که اگر آمریکا این اشتباه را مرتکب شود که بخواهد از برجام خارج شود حتماً این اشتباه دردناکی برای آمریکایی‌ها خواهد بود.
ظریف اضافه کرد: آقای ترامپ از روزی که بر سر کار آمده و از قبل از اینکه سر کار بیاید تلاش خودش را برای از بین بردن برجام انجام داده و در همه این دوران اجرای برجام شاهد نقض‌های گسترده آمریکا بوده است.
ظریف با اشاره به اجلاس کمیسیون مشترک در وین که دیروز برگزار شد، خاطرنشان کرد: ایران بر ضرورت اجرای کامل برجام و توقف نقض‌های برجام توسط آمریکا تأکید دارد.
رئیس دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: جمهوری اسلامی در زمان مذاکرات خود را برای شرایط مختلف آماده کرده بود و در برجام هم کاملاً پیش‌بینی شده که اگر جمهوری اسلامی نتواند از منافع اقتصادی برجام بهره‌مند شود چه اقداماتی را انجام خواهد داد و ضمناً با توجه به آنچه که در برجام در حوزه تحقیق و توسعه دیده شده و اقداماتی که ایران برای تحقیق و توسعه توان هسته‌ای خود در حوزه صلح‌آمیز ادامه داده، این واقعیت وجود دارد که اگر آمریکا این اشتباه را مرتکب شود که بخواهد از برجام خارج شود، حتماً این اشتباه دردناکی برای آمریکایی‌ها خواهد بود.
تلاش اروپا برای نگه داشتن آمریکا در برجام در حالی ادامه دارد که مقام‌های آمریکایی گفته‌اند دولت این کشور از متحدان اروپایی‌اش خواسته در ازای حفظ برجام با تدابیر تنبیهی بیشتر علیه ایران موافقت کنند.
دیپلمات‌های آمریکایی که بعد از نشست پشت درهای بسته با دیپلمات‌های روسیه، ایران، چین، انگلیس، آلمان و فرانسه در شهر وین، پایتخت اتریش با آسوشیتدپرس گفت‌وگو کرده‌اند می‌گویند علی‌رغم مواضع تند رئیس‌جمهور «دونالد ترامپ» علیه برجام خروج آمریکا از این توافق هسته‌ای با ایران هنوز محرز نیست.
برایان هوک، مدیر بخش سیاست‌گذاری وزارت خارجه آمریکا که ریاست هیئت آمریکایی در نشست کمیسیون مشترک برجام در وین را بر عهده دارد گفت: «برای اینکه ایالات متحده در توافق باقی بماند، اروپا و آمریکا بایستی به توافقی برای رسیدگی به موضوع بندهای زوال‌پذیر برجام، بازرسی‌ها و موشک‌های دوربرد ایران دست پیدا کنند.»
واشنگتن و رژیم صهیونیستی با منقضی شدن محدودیت‌های ایران در توافق هسته‌ای برجام مخالفت کرده‌اند و خواستار تمدید این محدودیت‌ها بعد از انقضای مدت زمان آن شده‌اند.
هوک گفت: رئیس‌جمهور به ما دستور داده به بررسی این موضوع بپردازیم که آیا قادر به رسیدن به توافقی با اروپایی‌ها تا تاریخ ۱۲ می هستیم یا خیر.
وی، نشست‌های برگزار شده در وین را سازنده توصیف کرد و گفت: آمریکا به تعهداتش در توافق هسته‌ای ایران پایبند بوده و ما می‌خواهیم ایران را بابت تعهداتش، پاسخگو کنیم. اعتقاد ما این است که همزمان با رسیدگی به تمامی جنبه‌های خارج از چارچوب برنامه هسته‌ای ایران می‌توانیم در چارچوب برجام برای اجرای سخت‌گیرانه این توافق تلاش کنیم.
از طرف دیگر، روزنامه هندلزبلات آلمان در مطلبی به عواقب خروج آمریکا از توافق اتمی با ایران پرداخته و نوشت: در وین نمایندگان وزارت خارجه پنج قدرت دارنده حق وتو و آلمان با ایران درباره حفظ برجام مذاکره می‌کنند.
این روزنامه آلمانی در ادامه نوشت: سه شنبه آینده محمد بن سلمان، ولیعهد شاه سعودی که در حال حاضر مهم‌ترین مخالف تهران در منطقه است به واشنگتن سفر می‌کند. محمد بن سلمان می‌خواهد ترامپ را به لغو برجام که منفور کشورهای عربی در منطقه است ترغیب کند.
نویسنده در ادامه نوشت، اگر لغو این توافق در دستور کار قرار گیرد این مسئله می‌تواند تاثیرات دومینویی مرگباری را ایجاد کند. بخصوص با توجه به تهدیدات اخیر محمد بن سلمان مبنی بر تلاش برای گسترش تسلیحات اتمی این امر خطرناک است. از طرفی اسرائیل ایران را تهدید به حمله نظامی در صورت در پیش گرفتن جاه‌طلبی‌های نظامی خود کرده است.
نویسنده در ادامه با اشاره به اینکه بعد از اجرای برجام همچنان بخش قابل توجه تحریم‌های آمریکا علیه ایران به صورت یکجانبه در دستور کار قرار دارد نوشت: دلیل واشنگتن این است که تهران را متهم به نقض حقوق بشر و اقدامات تروریستی می‌کند.
به نوشته این روزنامه آلمانی، لغو توافق هسته‌ای ایران از طرف آمریکا همچنین هر گونه توافق اتمی با کره شمالی را غیر ممکن می‌کند.
کره شمالی بعد از خروج یکجانبه آمریکا از برجام دیگر به راحتی انصراف از برنامه‌های موشکی هسته ای خود در قبال تضمین‌های امنیتی را نمی‌پذیرد. ترامپ می‌خواهد هفته آینده برای اولین بار با رهبر کره‌شمالی دیدار کند.
