فرهیختگان/ متن پیش رو در فرهیختگان منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست.
«همه باید انتقاد شوند و استثنا هم ندارد. تمام مسئولان در کشور قابل نقدند. ما در کشور معصوم نداریم مگر اینکه یک‌وقت امام دوازدهم ظهور کرد که آن وقت هم می‌شود نقد کرد.» این سخنان حسن روحانی است که به‌عنوان رئیس دولت تدبیر و امید خواهان بالارفتن آستانه تحمل مسئولان کشور شد اما دیری نپایید فردی که دولت خود را مدعی فضای نقد می‌دانست در فاصله زمانی کمتر از دوماه اظهاراتش را نقض کرده و مدعی می‌شود که مخالفت با دولت و نقد آن از روی کم عقلی است. رئیس‌جمهور در پنجاه‌وهفتمین مجمع سالانه بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران طی سخنانی با اشاره به اهمیت اعتماد بین مردم و مسئولان می‌گوید: «بی‌خبر نیستم از افرادی که تلاش می‌کنند، این دستاورد صدمه ببیند. البته این از روی کم‌عقلی است. وقتی حساب می‌کنم، می‌بینم کسانی که با دولت مخالفت می‌کنند، بیشتر بر مبنای کمبود عقل است.»
بی‌سواد، جیب‌بر و بزدل پیش از این صفت‌های منتقدان بود که از سوی رئیس‌جمهور به آنها نسبت داده شد. شاید امروز بتوان این ادعا را کرد که بازار توهین این روزها از سوی اعضای دولت تدبیر و امید داغ شده است و نشانه آن هم اسحاق جهانگیری است که وجود مشکلات را بر گردن دهه شصتی‌ها انداخت و عنوان کرده بود هرکجا این دهه شصتی‌ها پا می‌گذارند، مشکل‌ساز می‌شوند.
بی‌عقل خواندن منتقدان همانند سخنان گذشته رئیس‌جمهور را نمی‌توان به راحتی از مقابل آن گذشت چون این سخنان به‌شدت تمایل به اقتدارگرایی و ایجاد تک‌صدایی در کشور را در اذهان متبلور می‌کند. رئیس‌جمهوری که خود تاکنون در مخالفت با خیلی از نهادها سخنرانی کرده، آیا همه این نهادها هم می‌توانند مدعی شوند که مخالفت‌ها با آنان، از روی کم‌عقلی یا کمبود عقل است؟
اما امروز چپ و راست، اصولگرا و اصلاح‌طلب از این اظهارات گله‌مندند. شاید همین نزدیکی‌ها بود که تا روحانی سخنانی را به منتقدان خود نسبت می‌داد، اصلاح‌طلبان به نشانه حمایت برای او دست می‌زدند اما امروز و در دولت دوم آقای روحانی آنها هم نسبت به این سخنان آقای رئیس دولت به نشانه اعتراض واکنش نشان دادند.
عباس عبدی: توهین‌های رئیس‌جمهور به علت کمبود اعتماد به‌نفس است
در همین زمینه عباس عبدی با اشاره به ریشه توهین‌های رئیس‌جمهور می‌گوید: «اگر قصد داریم به جامعه امید تزریق کنیم، در مرحله نخست خودمان باید اعتماد به‌نفس و امید لازم را دارا باشیم. زمانی که فردی از اعتماد به‌نفس مطلوبی برخوردار باشد به این شکلی که در سخنان رئیس‌جمهور ما شاهد آن هستیم با مخالفان خود برخورد نمی‌کند. هیچ‌گاه قرار نیست که مخالفان و منتقدان ما، مطابق میل ما صحبت کرده یا موضوعاتی را مطرح کنند که با معیارهای ما عقلانی باشد. اینکه قرار باشد مخالف باب میل ما صحبت کند را چه کسی تعیین کرده است؟ دولت نیازمند آن است که در ادبیات خود با منتقدان تجدید نظر کند.»
حق‌شناس: دولت عذرخواهی کند
محمدجواد حق‌شناس، عضو شورای مرکزی اعتماد ملی نیز معتقد است: «گاهی اوقات ادبیات رئیس‌جمهور در سخنرانی‌های‌شان چندان مناسب و پسندیده نیست. این امر عملا موجب می‌شود تا رئیس‌جمهور نتواند از مواضع اصولی و درستی که دولت می‌پیماید، دفاع کند. لذا آقای روحانی باید در به‌کار بردن واژه‌هایش دقت کرده و اگر هم این واژه‌ها از زبانش بدون اختیار خارج شده، باید به نوعی درصدد جبران آن بربیاید. شاید بهترین کار این باشد که از مخاطبانش بابت به‌کار بردن چنین واژه‌ای عذرخواهی کند.» محمد کیانوش‌راد، عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت درباره کم‌عقل خطاب شدن منتقدان از سوی حسن روحانی گفت: «آقای روحانی از شما حمایت می‌کنیم اما برای مخالفان شما هم احترام قائلیم. به مخالفان دولت بی‌احترامی نکنید. از شما بیش از این انتظار است.»
واعظی: روحانی در عمل از نقد استقبال می‌کند
از سوی دیگر رئیس دفتر رئیس‌جمهور در گفت‌وگویی به دفاع از روحانی برآمد و ابراز کرد: «روحانی در عمل و در سخن از نقد استقبال می‌کند.»
از سوی دیگر روزنامه ارگان سازندگی هم در انتقاد به سخنان آقای روحانی نوشت: «بدون تردید اگر بخواهیم در مقام مشورت با دولت سخن بگوییم با توجه به شناختی که از ظرفیت این دولت در پذیرش نقد داریم باید به اولیای دولت توصیه کنیم که بیش از این خود را درگیر حاشیه‌ها نکنند و با همدلی بیشتر به منتقدان خود بنگرند.» این روزنامه در جای دیگری نوشته است: « تاکید می‌کنیم که هرگونه کاستن از حرمت نهاد ریاست‌جمهوری، تضعیف نهاد جمهوریت در کشور است.»
نقوی حسینی:با اهانت روحانی می‌ترسیم انتقاد کنیم
سیدحسین نقوی‌حسینی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی هم با اشاره به اینکه دولت در پنج سال گذشته، یک سفر استانی به شهرستان‌های استان تهران نداشته است، گفت: «با اهانتی که رئیس‌جمهور امروز به منتقدان کردند ما می‌ترسیم انتقاد کنیم، چون ایشان هربار به منتقدان توهین می‌کنند. دولت که ادعای دسترسی آزاد به اطلاعات و استقبال از نقد دارد باید حرف منتقدان را بشنود.»
ترکی: اهانت از سوی خواص خیلی بدتر است
اکبر ترکی، نماینده مردم فریدون، فریدون‌شهر، بوئین و چادگان در مجلس شورای اسلامی نیز به اظهارات توهین‌آمیز حسن روحانی واکنش نشان داد و گفت: «اهانت از سوی هرکسی که صورت گیرد بد است اما از سوی خواص ازجمله رئیس‌جمهور بسیار بدتر.» وی افزود: «این تناقض جای سوال دارد چراکه آقای روحانی با شعار آزادی بیان از مردم رأی گرفته است، پس چگونه امروز منتقدان دولتش را کم‌عقل می‌خواند.»
دامادی: روحانی باید در شرایط سخت هم خود را کنترل کند
محمد دامادی، عضو فراکسیون امید هم با بیان اینکه این ادبیات را هیچ‌کس نمی‌تواند تحلیل کند، گفت: «آقای دکتر روحانی را فردی فرهیخته می‌دانم. تحصیلات دانشگاهی دارند و باید به استخدام لغات دقت داشته باشند.» وی تصریح کرد: «تفاوت فرد عادی همانند من با کسی که رئیس‌جمهور کشور است در این دیده می‌شود که در شرایط سخت هم خود را کنترل کنند.»
نوروزی: روحانی اگر همان فرد دهه 60 بود از این حرف‌ها نمی‌زد
حجت‌الاسلام حسن نوروزی، سخنگوی کمیسیون قضایی مجلس با بیان اینکه روحانی باتوجه به اینکه چهره روحانی، دانشگاهی و روشنفکر دارد و عضو مجلس خبرگان است قطعا نباید درباره مخالفان خود این چنین بگوید، اظهارداشت: «رئیس‌جمهور باید راه انتقاد را باز بگذارد و بحث کند. فکر می‌کنم ارتباط مباحثه و شنیدن کلام مخالف و حتی معذرت‌خواهی از نشانه‌های مرد شجاع مسلمان و متدین است.»
وی افزود: «آقای روحانی باید حضور میدانی بیشتر داشته باشد و این بیانگر این است که آقای روحانی از جامعه جداست. من دو سال است که از ایشان درخواست ملاقات دارم و به‌عنوان نماینده مردم نتوانسته‌ام با ایشان ملاقات کنم وای به حال مردم. این صحبت‌ها از سر عصبانیت و تعصب است. من فکر می‌کنم رئیس‌جمهور اگر روحانی دهه 50 و 60 بود این حرف‌ها را نمی‌زد.»
کامران: حلم رئیس‌جمهور باید از همه بیشتر باشد
از سوی دیگر حسن کامران، نماینده مردم اصفهان با اشاره به اظهارات روحانی گفت: «هرکسی رئیس‌تر می‌شود باید حلمش بیشتر باشد و اصلا نباید عصبانی شود. وکیل یک مرحله حلم، وزیر یک مرحله و رئیس‌جمهور باید از همه بیشتر حلم داشته باشد. رئیس‌جمهور حرف درستی مطرح نکرده است.» حال باید منتظر ماند که روحانی با وجود انتقادات مطرح شده از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی و تحلیلگران اصلاح‌طلب آیا از جامعه هدف خود عذرخواهی می‌کند؟ آیا روحانی به جای پرداختن به مسائل حاشیه‌ای به سمت تحقق شعارهای انتخاباتی که در زمینه اشتغالزایی و رفع بیکاری بود قدم بر می‌دارد؟ سوالاتی از این دست در ذهن افکار عمومی نقش بسته است که باید منتظر ماند و دید که در چند روز آینده آقای روحانی کدام مسیر را انتخاب می‌کند؟ آیا رئیس دولت به دنبال حرمت در مسیر برطرف کردن مشکلات گام برمی‌دارد یا همچنان می‌خواهد بر طبل مخالفت با منتقدان و حاشیه‌سازی بکوبد.
