صبح نو/ با اوجگیری اختلافات بین ترکیه و عربستان سعودی، طرف سعودی تصمیم به جلوگیری از پخش سریالهای ترک در گروه رسانهای ام.بی.سی گرفته است.
سیاستهای منطقهای کشورهای منطقه غرب آسیا و خاورمیانه دارد آرامآرام ترکشهایش را به دیگر حوزهها هم حواله میکند. در جدیدترین اتفاق گروه رسانهای ام.بی.سی عربی که به خاندان سلطنتی سعودی وابسته است، پخش سریالهای ترک را از شبکههای تحت مدیریت خود متوقف خواهد کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی به نقل از منابع اماراتی خبر داده است که گروه بزرگ رسانهای ام.بی.سی عربستان، پخش فیلم و سریالهای ترکیهای را متوقف کرده و به رسانههای زیرمجموعه خود نیز طی دستوری خواستار توقف پخش سریالهای ترکیهای را تا اطلاع ثانوی داده است.
به نوشته این رسانه، شرکت رسانهایام.بی.سی در بسیاری از کشورهای عربی، فیلم و سریالهای ترکیه را پخش میکرد.
خبرگزاری فارس هم به نقل از رویترز گزارش داده است که توقف پخش این سریالها از دوم مارس (شنبه 12 اسفند) آغاز شده است. مازنحایک، سخنگوی گروه رسانهای «ام.بی.سی» اعلام کرده است: طبق دستورات صادره، به موجب این تصمیم سریالهای ترکی از جریان پخش شبکههای تلویزیونی در خاورمیانه و آفریقای شمالی که به گروه امبیسی وابستهاند، خارج شدند.
اجرای این تصمیم از ماه جاری تا صدور دستور دیگری ادامه خواهد داشت. به گزارش مهر، حایک اضافه کرده است که این تصمیم باعث تشویق ساخت سریالهای با کیفیت عالی در جهان عرب خواهد شد. هزینه ساخت هر قسمت سریال عربی بین ۴۰ هزار الی ۱۰۰ هزار دلار است. واردات سریالهای ترکی نیز به ۲۵۰ هزار دلار یا بیشتر میرسد. مازن حایک سخنگوی ام.بی.سی گفته که این تصمیم، شامل چندین شبکه تلویزیونی عربی میشود که یکی از آنها ام.بی.سی است. به گفته او این مساله از شنبه آغاز شده و بهصورت فوری شامل 6 سریال ترکیه شده است.
ام.بی.سی مخفف عبارات Middle East Broadcasting Center به معنای مرکز پخش خاورمیانه است.
این گروه رسانهای یک شبکه غیردولتی وابسته به خاندان سعودی در عربستان است که برای مخاطبان خود در جهان عرب برنامه پخش میکند. این گروه در سال 1991 در لندن راهاندازی شد. بعدها در یک دهه بعد مدیریت اصلی این گروه به دبی منتقل شد.
این گروه تلویزیونی شامل 11 شبکه تلویزیونی است. طبق اعلام خبرگزاری فارس، این گروه رسانهای خطوط قرمز تلویزیون دولتی عربستان را ندارد و طبق ارزشهای رسانهای غرب برنامه پخش میکند. شبکه العربیه که در میان مخاطبان فارسیزبان به اتخاذ مواضع ضدایرانی و ضدشیعی شهره است هم از زیرمجموعههای گروه رسانهای ام.بی.سی محسوب میشود.
شبکه الجزیره قطر هم با مخابره این خبر اعلام کرده است که مسوولان ام.بی.سی درباره علت این تصمیم توضیحی نداده و سکوت اختیار کردهاند. طبق گزارش الجزیره، گروه ام.بی.سی توسط یکی از شاهزادههای سعودی بهنام ولید الابراهیم راهاندازی شده است. این شاهزاده سعودی 40درصد سهام این گروه رسانهای را بر عهده دارد.
جالب آنکه سخنگوی ام.بی.سی درباره اینکه 60درصد باقی سهام این گروه در اختیار چه فرد یا گروهی است پاسخی ارائه نمیکند. وزارت اطلاعات عربستان سعودی هم اطلاعاتی درباره جزئیات و نحوه مالکیت این گروه رسانهای و اداره آن ارائه نمیکند و پاسخگو نیست.
با این همه الجزیره هم اشاره کرده است که سطح روابط میان عربستان سعودی و مسوولان ترک در پایینترین سطح ممکن است و احتمالاً این موضوع بر اتخاذ چنین تصمیمی بیتأثیر نبوده است. الجزیره همچنین به نقل از مازن حایک نقلقول کرده است که سخنگوی ام.بی.سی نمیتواند تأیید کند که چه کسی این تصمیم را گرفته و این گروه رسانهای را به منع پخش سریالهای ترک مجبور کرده است. منابع ترک هم هنوز موضعی در برابر این اقدام سعودیها نگرفتهاند.
با توجه به اینکه بخش قابل توجهی از کنداکتور شبکههای این گروه رسانهای توسط سریالهای ترکزبان پر شده است باید احتمال این مساله را از نظر دور نداشت که پخش نکردن این سریالها میتواند ضرر و زیان قابل توجهی و تاملی
به ام.بی.سی بزند.
گلفنیوز هم گزارش داده است که سریالهای ترکیبی محبوبیت زیادی در جهان عرب پیدا کردهاند. این محبوبیت از زمانی آغاز شد که ام.بی.سی در سال 2008 به پخش یک سریال ترکی به نام نور اقدام کرد. سریالی که در سالهای 2005 تا 2007 در ترکیه پخش شده بود.
این رسانه همچنین گزارش داده است که این موفقیتها، دیگر کانالها عربزبان را به سمت خرید سریالهای ترک سوق داده است.
اتفاقی که در باعث رسوب فرهنگ ترک در میان جهان عرب شده و ترکیه را به عنوان یکی از مقاصد زیبای توریستی منطقه معرفی کرده است.
به ادعای این رسانه، این اتفاق تا جایی تاثیرگذار بوده است که حتی بعضی از خوانندگان عرب هم برای ساخت کلیپهای ویدیویی به ترکیه سفر کرده و از مناظر زیبای این کشور در تولیدات تصویری خود بهره بردهاند.
حالا و با افزایش تنشهای منطقهای بین دو کشور به نظر میرسد، فرهنگ و رسانه هم از این سیاستها بیتأثیر نیست. به گزارش فارس، عربستان و امارات، حزب «عدالت و توسعه» حزب حاکم در ترکیه را که رجب طیب اردوغان رییسجمهور ترکیه از موسسان آن است، از مخالفان سیاسی خود در منطقه میدانند؛ ترکیه از حامیان «اخوان المسلمین» در منطقه است؛ گروهی که عربستان آن را تروریستی میداند.
تنش در روابط عربستان و امارات با ترکیه پس از قطع روابط با قطر در تیرماه 96 و حمایت آنکارا از دوحه افزایش یافته است.
اختلاف در سوریه نیز از دیگر موارد اختلافی میان ترکیه با این کشورهاست.
همزمان با این اختلافات، افراد رسانهای وابسته به عربستان نیز انتشار سریالهای ترکیهای را «نفوذ فرهنگی ترکیه» در منازل مردم جهان عرب توصیف کرده و از آن انتقاد میکنند.
همزمان با این خبر، برخی کارشناسان در اظهارنظرهای متعددی گفتهاند که توقف پخش سریالهای ترکیهای فرصت را برای فیلمسازان و سریالسازهای عربی در کشورهایی مثل لبنان و قطر فراهم میکند تا خلأ موجود را پر کنند.