آفتاب یزد/ متن پیش رو در افتاب یزد منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
مریم مرادی| تقاطع فلسطین-انقلاب- پشت چراغ قرمز ایستاده و منتظرم تا به طرف کتابفروشی‌ها حرکت کنم. نگاهم بر روی تراکتی متفاوت از بقیه تبلیغات ثابت ماند(اتاق مبله مسکونی اجاره‌ای کوتاه مدت یا ماهیانه در نارمک) با شماره تلفنی در زیر برای تماس و هماهنگی. نگاهم به ساختمانی که در چند قدمی دیواری که این تراکت بر روی آن چسبانده شده بود افتاد «دانشگاه آزاد». جلوتر رفته و این‌بار با دقت بیشتری دیوار وکف پیاده رو را نگاه کردم باز هم دو آگهی مشابه تراکت قبل بر روی شیشه یکی از بانک‌ها چسبانده بودند. سنگینی نگاه معنادار دستفروشی که بساطش را آنجا و در چند متری ورودی اصلی دانشگاه تهران پهن کرده بود باعث شد تا به راهم ادامه دهم. اما این نوع آگهی‌ها تمام نمی‌شد و به فاصله چند متر از هم و در بهترین جایی که تا سر برگردانی دیده شوند تکرار می‌شدند. با صاحبخانه آگهی در نارمک تماس گرفتم تا از چند و چون ماجرا سر در بیاورم، با سومین بوق صدای دورگه مردی میانسال از آن سوی خط شنیده شد.
- برای آگهی که روی دیوار گذاشته بودید تماس می‌گیرم.
- برای خودتون می‌خواید؟
- بله
- یک نفری؟
- نه، به شناسنامه نیازی هست؟
مرد میانسال که از صدایش مشخص بود انگار مشتری اش را یافته با لحن ملایمی گفت: نیازی نیست، برای چه مدتی می‌خوای؟ برو سر اصل مطلب، اگر یک روز بخوای. .. و باقی ماجرا!!
در حین مکالمه تماس قطع و سوالات من ناتمام ماند.
راسته پاک انقلاب
به راسته کتابفروشی‌ها رفتم اما دیگر از خیر کتاب خریدن گذشته بودم، در میان ازدحام جمعیت کتابخوان نگاهم بین دیوار و کف خیس ناشی از آب شدن برف‌ها‌ی چند روز گذشته پیاده‌رو
و تراکت‌ها‌ی متحرک و ساکن روی دیوارها جابجا می‌شد. اما این سوی خیابان وضعیت بهتری داشت و زیاد از آگهی‌ها‌ی خانه اجاره‌ای روزانه و... خبری نبود. این‌بار به خیابان‌ها‌ی فرعی انقلاب سری زدم.
هم خانه دانشجو، فول امکانات
کارگر جنوبی- نرسیده به اولین کوچه تراکتی با عنوان «هم خانه دانشجو، بدون پول پیش، فول امکانات» مرا به یاد آگهی‌ها‌ی رنگارنگی از این دست در سایت‌ها‌ی معروفی چون دیوار، اینستاگرام وکانال‌های تلگرامی انداخت. آگهی‌ها‌یی که در چند سال اخیر سوژه داغ جراید، خبرگزاری‌ها و پایگاه‌ها‌ی خبری بود.
دوباره به خیابان اصلی بازگشتم و به مردمی که با سرعت راه خود را از میان جمعیت باز می‌کردند نگاه کردم. نیروی انتظامی، گشت ارشاد و پلیس راهنمایی و رانندگی هم در دو طرف خیابان انقلاب مانند همیشه مستقر بودند اما هیچ کاغذی بر روی دیوارها توجه آنها را جلب نمی‌کرد. دیگر نیازی نبود تا همه خیابان‌ها را ببینم زیرا پر واضح بود که سایر خیابان‌ها‌ی فرعی هم وضعیتی مشابه داشتند.
اما نکته قابل تاملی که در این میان مطرح است، خروج آگهی‌ها‌یی اینچنینی از سایت‌ها‌ی غیرمعتبر و کانال‌ها‌ی صرفا سرگرم کننده و بی‌محتوا و نمایش در خیابان مهمی مانند انقلاب بدون حساسیت نهادهای مسئول است. خیابانی که علاوه بر استراتژیک بودن آن، چند دانشگاه بزرگ و معتبر از دانشگاه سراسری تا آزاد را در خود جای داده و محل تردد دانشجویان گوناگون است و بیشترین قشر آن را جوانان بی تجربه‌ای که عموما از شهرهای دیگر برای تحصیل آمده و در مقطع لیسانس تحصیل می‌کنند، تشکیل می‌دهند.
خانههای اجاره‌ای محل درآمد جدید افراد
امان الله قرایی مقدم در گفت‌وگو با خبرنگار آفتاب یزد با توجه به گسترش خانههای اجاره‌ای ساعتی در پایتخت گفت: «اینکه فرد مسافر برای استراحت چند ساعته بتواند در این خانه‌ها مستقر شود در خارج و شمال کشور هم رواج دارد. اما نکته قابل توجه خدمات دهی این خانه‌ها است که می‌تواند متفاوت از معیار، ارزش و هنجارهای جامعه عمل کند. یعنی روابط خاصی که در واقع اگر کنترل و نظارت نشود موجب بروز انواع آسیب‌ها‌ی اجتماعی می‌شوند.» وی افزود: «به نظر من اگر قصد صاحبان این خانه‌ها برخلاف آنچه که در شمال و سایر شهرستان‌ها می‌بینیم باشد، در صورت کنترل نشدن در شهرهای بزرگی مانند تهران می‌تواند به مرکز و گسترش آسیب‌ها‌ی اجتماعی مانند روابط...، مصرف موادمخدر و انحرافات دیگری که به زیان جامعه است تبدیل شود.»
این جامعه شناس با تاکید بر اجرای قانون در برون رفت از این معضل اظهار کرد: «اجرای قانون اصل کار است اما اگر به افرادی که اقدام به تبلیغ بر روی دیوار می‌کنند نظارت شود، می‌تواند محل درآمدی برای کسی که خانه‌ای داشته و می‌تواند آن را
اجاره دهد، باشد.»
منظور از استفاده این خانه‌ها
حجت الاسلام محمدسادات منصوری، مسئول مرکز مشاوره و پاسخگویی به سوالات دینی سازمان تبلیغات اسلامی در این مورد به خبرنگار آفتاب یزد می‌گوید: «اگر این خانه‌ها غیر قانونی است باید جلو گسترش آنها گرفته شود، این مسائل نیاز به یک سری تحقیقات اجتماعی و میدانی دارد.»
وی با تاکید بر اینکه در نظر ما کاربری چنین خانههایی شبیه به خانههای خاص است که 2ساعت به یک جوان بدون دریافت شناسنامه اجاره داده می‌شود، افزود: « ممکن است این خانه‌ها در کنار کاربردهایی مانند استفاده
معتادان برای مصرف مواد مخدر کاربری‌ها‌ی خوبی مثل کسی که با خانواده به تهران آمده و نیاز به جایی برای چند ساعت استراحت دارد هم داشته باشد. قاعدتا می‌توان برای چنین خانههایی کاربری‌ها‌ی متفاوتی قائل شد. سادات منصوری در خصوص اجاره‌خانه‌های ساعتی اظهار کرد: «ممکن است در این مکان‌ها کارهای غیر قانونی و غیر شرعی انجام شود که در این صورت باید وارد بحث قانونی آن شویم. یعنی از نظر قانونی باید صاحبان این خانه‌ها را موظف به دریافت شناسنامه از مستاجر و بستن قراردادی با ضوابط مشخص در بنگاه‌های معاملات ملکی کرد تا اگر تخلفی صورت گرفت طرفین قرارداد مشخص باشند.» وی در ادامه تصریح کرد: «به نظر من به این بحث به عنوان یک موضوع فسادانگیز نگاه نکنیم. نمی‌توانیم بگوییم که حتما مالکان این خانه‌ها، فساد را به طور قانونی ایجاد می‌کنند. سامان دادن این موضوع کار سختی نیست شاید شهرداری با یک آیین نامه و دستگاه قضایی با
صدور یک بخشنامه بتواند در منضبط کردن آن نقش مهمی ایفا کند تا از مفاسد احتمالی که پیش‌بینی می‌شود جلوگیری شده و افراد فکر نکنند که از چنین مکان‌ها‌یی می‌توانند به عنوان کارهای خلاف قانون و خلاف شرع استفاده کنند.» مسئول مرکز مشاوره و پاسخگویی به سوالات دینی اظهار کرد: «فعالیت این خانه‌ها از نظر فقهی مشکلی ندارد اما باید از نظر فرهنگی بگوییم چیست و چه مشکلی ایجاد می‌کنند. حتی ممکن است مشکلاتی را هم برطرف کنند. به این نکته توجه کنید زمانیکه وارد برخی پارک و اتوبوس‌ها می‌شویم با صحنه‌ها‌یی مواجه هستیم که باید در خانه انجام شود نه در مکانی عمومی مانند پارک. حالا اگر چنین خانههایی هم باشد که حداقل فساد جلو چشم مردم نباشد، نمی‌گویم خوب است اما از یک جنبه تا حدودی جامعه را سالم تر می‌کند(!) پس باید این موضوع
را بررسی اجتماعی و فرهنگی کرده تا خوبی و بدی آن سنجیده و قانون درستی برای آن تصویب شود.» سادات منصوری با اشاره به متقاضیان این خانه‌ها گفت: «هر نوع فردی که نیازمند دو، سه ساعت جای ارزان تر از هتل‌ها است، می‌تواند مشتری این خانه‌ها باشد.»
جولان احتمالی آسیب و بی‌خیالی مسئولان
اگرچه رسانه‌ها چند سالی است در این خصوص می‌نویسند و به دنبال تلنگری به مسئولان گذشته و هشداری به دولتمردان کنونی هستند، اما گویا داستان دنباله دار خانههای اجاره‌ای ساعتی تمامی ندارد و روز به روز در حال گسترش است، خانههایی که به راحتی در ازای مبلغی پول اجاره داده می‌شوند و مرکزی احتمالا برای تخلف شده‌اند. این اماکن نه مجوزی داشته و نه کنترلی روی آنها صورت می‌گیرد. با توجه به گسترش این مکان‌ها در خیابان‌ها‌ی مهم شهر و تبلیغات آزادانه در نزدیکی دانشگاهی مانند تهران نباید دولت کنونی هم راه دولت‌ها‌ی گذشته را پیش گرفته و نسبت به این مسئله بی تفاوت باشد. همانگونه که به راحتی و با نیم ساعت پیاده روی بر روی سنگ فرش‌ها‌ی خیابان انقلاب می‌توان با چنین تبلیغاتی که قشر جوان را نشانه گرفته رو به رو شد، می‌توان به گوشه‌ای از مشکلات هولناکی که گاهی این دسته از جمعیت شهر را تهدید می‌کند هم
پی برد. شاید نیاز باشد مسئولان هم زمانی از خودرو گرانقیمت و مخملی خود پیاده شده و گشتی در خیابان‌ها‌ی شهر بزنند تا شاید اندکی نگران شده و با دیدن این وضعیت تا دیرتر نشده به فکر چاره و تصویب قوانین چاره‌ساز نسبت به این خانه‌ها باشند.
