سیناپرس
سیناپرس/ پژوهش محققین ایرانی نشان می‌دهد که امید به زندگی در کشورها، می‌تواند تحت تأثیر عوامل مختلف اقتصادی قرار گیرد و لذا توجه به این عوامل، اهمیت زیادی دارد.
«پایش» نشریه اختصاصی پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی نتایج این پژوهش را منتشر کرده است.
سلامت، هم به‌عنوان یک هدف مهم اجتماعی و هم به‌عنوان پیش‌نیاز توسعه اقتصادی، در دهه‌های اخیر در کانون توجه تمـامی دولت‌ها قرار گرفته است. در این راستا، شناسایی عوامل مؤثر بر وضعیت سلامت کشورها همواره از اهمیت ویـژه‌ای برخـوردار بـوده اسـت.
عوامل اقتصادی در کنار عوامل اجتماعی و محیطی می‌توانند بر وضعیت سلامت کشورها مؤثر باشند. در این رابطه، «شـاخص امید به زندگی» به‌عنوان نمادی برای سلامت و وضعیت بهداشتی کشورها پیشنهاد شده اسـت. امید به زندگی به‌عنوان شـاخصی بهداشتی، اقتصادی و اجتماعی تلقی می‌شود و در کنار شاخص‌های درآمد سرانه و سواد، به‌عنوان شـاخصی برای توسعه تلقی می‌شود.
عوامل اقتصادی در کنار عوامل اجتماعی و محیطی می‌توانند بر وضعیت سلامت کشورها مؤثر باشند. در این رابطه، «شـاخص امید به زندگی» به‌عنوان نمادی برای سلامت و وضعیت بهداشتی کشورها پیشنهاد شده اسـت.
بر این اساس، پژوهشگران دانشگاه پیام نور اصفهان در پژوهشی جالب‌توجه به بررسی تأثیر عوامل کلان اقتصادی بر امید به زندگی در 136 کشور جهان پرداخته‌اند.
در این تحقیق، عوامل مختلفی همچون تـورم، نـرخ بیکاری و نرخ تشکیل سرمایه به‌عنوان عوامـل اقتصـادی و جمعیت شهری به‌عنوان عامل اقتصادی-اجتمـاعی در نظـر گرفتـه شد و برای مشخص کردن میزان تأثیر توسعه‌یافتگی بر امید به زندگی، از «شاخص درآمد ناخالص ملی» استفاده شد.
بنابر تعاریف اقتصاددانان، تولید ناخالص ملی، ارزش مجموع کالاهای تولیدی و خدمات نهایی، که توسط یک نظام اقتصادی و در یک سال معین تولید شده است.
در این پژوهش، کشـورها به چهار گروه کشورهای دارای درآمد بـالا، بیشـتر از درآمـد متوسط جهانی، کمتر از متوسط جهـانی و کشـورهای دارای درآمـد پایین تقسیم‌بندی شدند و از داده‌های بین‌المللی بانک جهانی از سال 2010-2002 برای بررسی شاخص امید به زندگی استفاده شد.
نتایج این پژوهش نشان داد که از میان عوامل اقتصادی مختلف، نرخ تورم و نرخ بیکاری تأثیری منفی بر امید به زندگی در کشورهای مختلف دارند.
همچنین طبق این یافته‌ها، نرخ تشکیل سرمایه ناخالص و درجه توسعه‌یافتگی کشورها می‌تواند موجب تأثیرگذاری مثبت بر این شاخص مهم یعنی امید به زندگی داشته باشد.
علاوه بر این عوامل، محققین بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، اشاره کرده‌اند که شهرنشینی نیز ازجمله مواردی است که موجب بهبود شاخص امید به زندگی می‌شود.
منصف و شاه‌محمدی، مجریان این تحقیق می‌گویند: «ازآنجایی‌که شاخص‌های کلان اقتصادی، تأثیر قابل‌توجهی بر میزان امید به زندگی دارند، میتوان با سیاست‌گذاری مناسب از آن‌ها بهره برد و اگر هدف، بهبود ارتقای وضعیت بهداشتی باشد، باید گفت که وضعیت اشـتغال و کـاهش بیکاری می‌تواند مؤثرتر از سیاسـت‌هـای کنتـرل تـورم عمـل نمایـد».
محققین فوق پیشنهاد کرده‌اند که در مطالعـات بعدی، تأثیر شهرنشـینی بـر بهبـود وضـعیت اقتصـادی و درنتیجه بهبود وضعیت بهداشتی کشورها نیـز مـورد بررسـی قـرار گیـرد.
نتایج این پژوهش در «نشریه پایش» وابسته به پژوهشکده علوم بهداشت جهاد دانشگاهی به چاپ رسیده است.
