قانون/ متن پیش رو در قانون منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست.
مسئولان این روزها بیشترین حاشیه‌ها را برای مردم ایجاد می‌کنند و هر روز با ایجاد ابهاماتی در اداره کشور سبب می‌شوند تا افکار عمومی درگیر معضلاتی شود که شاید به آن‌ها ارتباطی نیز پیدا نکند. برخی برای آنکه مردم را به میان درگیری‌های خود بکشانند مشکلات و مسائلی را که می‌توانند در جلسات خصوصی میان خودشان حل شود به جامعه آورده و همه ملت را با آن مشغول می‌کنند. از نامه‌نگاری‌های احمدی‌نژاد گرفته تا اختلافات میان قوا، همه از مسائلی است که می‌تواند افکار عمومی را درگیر کرده و سبب آشفتگی شود. در تازه‌ترین ماجرایی که برگرفته از تضاد دیدگاه‌های میان مسئولان است، سوال از روحانی به عنوان رییس‌جمهور ایران هیاهویی ایجاد کرده که می‌تواند بحران فکری جدیدی برای مردم به وجود بیاورد. ماجرا به نظر از این قرار است که برخی در مجلس تلاش می‌کنند با تکیه بر دلایلی که دارند از رییس‌جمهور سوال کنند ولی برخی جریان‌های حاضر در دولت از این اتفاق فرار می‌کنند و با تمام توان سعی دارند این کار رخ ندهد.
گروکشی
در همین راستا رسانه‌های محافظه‌کار توییتی را منتشر کردند که برای 15 فوریه بود و از شیطنت‌های سیاسی خبر می‌داد. ماجرا از این قرار بود که «حسین نقوی حسینی، نماینده مردم ورامین و عضو کمیسیون امنیت ملی با اشاره به طرح سوال نمایندگان از رییس جمهور در توییتر نوشته بود:«وقتی نمایندگان با یک وزیر ملاقات دارند یا از او درخواستی برای حل مشکل حوزه انتخابیه دارند از او خواسته می‌شود فرم انصراف از سوال از رییس جمهور را پر کند. این تلاش ها انجام شده و همچنان ادامه دارد». این ادعا تازه نیست و بخشی از آن مربوط به قدیم است. در گذشته نیز نقوی حسینی از این نوع اعتراض‌ها به زبان آورده بود. خاطرمان هست که تنها چند روز بعد از سالگرد پیروزی انقلاب تسنیم نوشت که یکی از نمایندگان سوال‌کننده از روحانی جزییاتی از گروکشی دولت از نمایندگان برای انصراف از سوال از رییس‌جمهور را تشریح کرد. در آن زمان نیز سیدحسین نقوی‌حسینی که یکی از نمایندگان سوال‌کننده از رییس‌جمهور است درباره وضعیت مالباختگان موسسات مالی و اعتباری با انتقاد از تعلل هیات‌رییسه مجلس در طرح سوال از رییس‌جمهور در صحن پارلمان، گفته بود که هیات‌رییسه پارلمان تحت فشار نمایندگان سوال‌کننده از رییس‌جمهور، موضوع سوال را جهت بررسی‌های بیشتر به کمیسیون اقتصادی ارجاع داد؛ البته این کار طبق آیین‌نامه داخلی مجلس باید ماه‌ها پیش انجام می‌شد. او با بیان اینکه معاونان پارلمانی وزارتخانه‌ها از درخواست‌های نمایندگان برای حل مشکلات مردم در ازای انصراف از سوال از رییس‌جمهور گروکشی می‌کنند، اظهار داشت: متاسفانه معاونان پارلمانی تلاش می‌کنند تا نمایندگان سوال‌کننده از رییس‌جمهور، امضاهای خود را پس بگیرند یا تعداد امضاها به حداقل برسد، به گونه‌ای که به عنوان مثال، وقتی نمایندگانی با یک وزیر ملاقات دارند یا از وی درخواستی برای حل مشکل حوزه انتخابیه‌شان دارند، ابتدا از او می‌خواهند که فرم انصراف از سوال از رییس‌جمهور را پر کنند و از سوال‌شان منصرف شوند؛ این تلاش‌ها انجام شده و دارد انجام هم می‌شود. آن‌ها در تلاش هستند تا امضاهای طرح سوال از رییس‌جمهور به کمتر از حد نصاب برسد و ممکن است این اتفاق نیز بیفتد. نقوی‌حسینی در پایان خاطرنشان کرده بود: امیدواریم کمیسیون اقتصادی مجلس در اسرع وقت به وضعیت طرح سوال از رییس‌جمهور رسیدگی کرده و نتایج آن را اعلام کند، به هر حال نمایندگان سوال‌کننده خواهان تعیین تکلیف سپرده‌گذاران و مالباختگان موسسات اعتباری هستند. در همان زمان احمد انارکی محمدی، نماینده مردم رفسنجان در مجلس شورای اسلامی نیز در اظهاراتی مبهم با اشاره به آخرین وضعیت رسیدگی به سوال تعدادی از نمایندگان از رییس‌جمهور درمورد وضعیت موسسات مالی و اعتباری در کمیسیون اقتصادی مجلس اعلام کرد با توجه به شبهاتی که درمورد لزوم حضور شخص رییس‌جمهور در جلسه پاسخگویی به این سوال نمایندگان یا کفایت حضور نماینده رییس‌جمهور مطرح شده بود، موضوع را به لحاظ آیین‌نامه‌ای بررسی کردیم. وی افزود: آن‌چنان که در آیین‌نامه داخلی آمده اجباری به حضور شخص رییس‌جمهور برای پاسخگویی به سوالات نمایندگان در جلسه کمیسیون نیست و در آیین‌نامه فقط تاکید شده رییس‌جمهور یا نماینده رییس‌جمهور باید در این جلسه حضور به هم رسانده و به سوالات نماینده سوال‌کنندگان پاسخ دهند که درصورت قانع شدن نماینده سوال‌کنندگان، دیگر نیازی به طرح سوال در صحن نیست و در غیر این صورت، بررسی سوال به صحن ارجاع می‌شود. نماینده مردم رفسنجان در مجلس شورای اسلامی همچنین در پاسخ به سوالی درمورد زمان بررسی طرح سوال در کمیسیون اقتصادی خاطرنشان کرد: به هر حال هم اکنون مجلس درگیر بودجه است و جلسات کمیسیون‌های تخصصی برگزار نمی‌شود. بنابر این به احتمال زیاد تا پیش از اتمام کار تصویب لایحه بودجه سال ۹۷ امکان طرح این موضوع نباشد. البته برخی دوستان نیز صحبت‌هایی داشتند که شاید بتوان حین بررسی بودجه، جلسه کمیسیون اقتصادی را به این منظور برگزار کرد. عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در واکنش به اظهارات برخی نمایندگان مبنی بر پس گرفتن تعدادی از امضاهای این طرح سوال از رییس‌جمهور گفت: بنابر پیگیری‌هایی که داشتم، تعدادی از سوال‌کنندگان امضای خود را پس گرفته‌اند و این مساله صحت دارد. وی افزود: البته هنوز تعدادی از نمایندگان متقاضی سوال از رییس‌جمهور بر لزوم طرح سوال اصرار دارند اما تعدادی از متقاضیان نیز باتوجه به اقدامات دولت در این راستا، امضای خود را پس گرفتند. انارکی محمدی در پایان تصریح کرد: البته تا این لحظه هنوز این طرح سوال از رییس‌جمهور به اندازه حدنصاب امضا دارد اما امکان دارد درصورت کاهش بیشتر تعداد امضاها و پس گرفتن امضاهای بیشتر ازسوی گروهی دیگر از متقاضیان از حد نصاب بیفتد که در این صورت از دستورکار کمیسیون و صحن علنی مجلس نیز خارج خواهد شد.
لاپوشانی!
به نظر می‌رسد جریان‌هایی در تلاش هستند که این ماجرا به نتیجه نرسد و برخی از نمایندگان مدعی هستند که سوال از رییس جمهور در مقطع کنونی ضرورتی ندارد! در همین راستا علی اکبری، رییس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در مجلس با بیان اینکه سوال از رییس جمهور در مقطع کنونی ضرورتی ندارد، گفت: بدون سوال از رییس جمهور نیز می‌توان مسائل را پیگیری کرد. علی اکبری در خصوص ارزیابی از طرح سوال از رییس جمهور، اظهار داشت: سوال از رییس جمهور مانع قانونی ندارد ولی بدون طرح سوال از رییس جمهور نیز می‌توان به مسائل مدنظر پرداخت و پیگیری کرد. رییس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در مجلس با بیان اینکه دوستانی که طراح این سوال هستند، می توانند از طریق ارتباطی تنگانگ به حقیقت مطلب دست پیدا کنند که آیا رییس جمهور از همه اختیارات و ظرفیت های موجود برای رفع تنگناها و مشکلات موجود استفاده کرده است یا نه، بیان کرد: به عنوان یک ابزار برای رسیدن به اهداف موضوع سوال نمایندگان، شاید ضرورتی نداشته باشد که سوال از رییس جمهور مطرح شود. وی با بیان اینکه این سوال چند ماه قبل نیز مطرح شد و عده کثیری از سوال کنند گان از طریق گفت‌وگوها متقاعد شدند، افزود: در آن مقطع نمایندگان متقاعد شدند، آنچه لازم و در توان رییس جمهور بوده برای ساماندهی وضعیت اقتصادی، مشکلاتی که صندوق‌های اعتباری داشته را از طریق مدیریت مالی و اداری تا حدودی تعدیل شود و به دلیل همین اقناعی که ایجاد شد، امضاها را پس گرفتند. اکبری با اشاره به اینکه عده ای از نمایندگان دوباره این موضوع را دنبال می‌کنند ولی تصور می‌کنم راه گفت‌وگو بسته نیست، ادامه داد: اگرچه سوال از رییس‌جمهور نیز نوعی از گفت‌وگو است و رییس جمهور در این روند رسمی تر با صدای رسا از خود دفاع می‌کند و استدلال‌های خود را به گوش مردم می‌رساند. نماینده مردم بجنورد در مجلس شورای اسلامی گفت: از آنجایی که ممکن است در طرح سوال از رییس جمهور حواشی ایجاد شود و عده‌ای این مسائل را حمل بر اختلافات داخلی گروه‌ها تلقی کنند، بهتر است از طریق گفت‌وگوی تخصصی و کارشناسی با رییس جمهور، وزرا و معاونان اقتصادی وی، مسائل را دنبال کرد. رییس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در مجلس گفت: اگر نمایندگان به این نتیجه رسیدند که از بخش‌هایی از ظرفیت قانونی توسط دولتمردان استفاده نشده که در راس آن رییس جمهور است می‌توان با از ابزار سوال از رییس جمهور مسائل را پیگیری کرد.
زمان خریدن برای یک سوال
پیش از این علی‌مطهری، نایب رییس مجلس شورای اسلامی هفته گذشته توضیحاتی پیرامون روند طرح سوال از رییس جمهور در مجلس ارائه کرده و گفته بود:اگر تعداد امضای ۷۳ نفر تا هفته آینده حفظ شود شاید طرح سوال از رییس جمهور در صحن به سال ۹۷ موکول شود. علی مطهری با بیان اینکه سوال از رییس جمهور روال خاصی دارد که در آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی مشخص شده است، گفت: پس از اینکه نمایندگان رییس جمهور در کمیسیون تخصصی حضور می یابند و در برابر نمایندگان سوال کننده توضیحات خود را ارائه می دهند. سوال کنندگان یک هفته فرصت دارند این موضوع را بررسی کنند که آیا از توضیحات نمایندگان رییس جمهور قانع شده اند یا خیر. نایب رییس مجلس شورای اسلامی افزود: اگر پس از یک هفته تعداد امضاها حد نصاب خود را که 73 امضا یعنی یک چهارم کل نمایندگان است حفظ کرده بود رییس جمهور یک ماه فرصت دارد در صحن علنی مجلس حضور یابد و توضیحات خود را ارائه دهد. وی با بیان اینکه گزارش کمیسیون تخصصی تاثیری در سوال از رییس جمهور ندارد، ادامه داد: کمیسیون می تواند از جلسه گزارشی به هیات رییسه ارائه دهد اما نظر کمیسیون تاثیری در روند سوال نمی گذارد و تنها اگر پس از یک هفته تعداد این امضاها باقی مانده بود این سوال مطرح می شود.
قانون استثنا ندارد
قانون، قانون است و نباید هر زمانی که به نفع بود از آن استفاده و هرگاه به ضرر ما بود به آن پشت کنیم. در گذشته نیز اشاره کرده بودیم با ترکیب نمایندگانی که در جلسه بررسی سوال از روحانی مشاهده شده بود، سیاسی خواندن سوال از رییس‌جمهور قابل قبول نیست. روحانی بهتر است برای پاسخگویی و بیان حقیقت مربوط به پشت‌پرده مسائل مبهم موسسات و سایر مشکلات مالی به مجلس برود و بدون تعارف تمام مقصران رویدادهای مشکل‌ساز در کشور را از تریبون خانه‌‌ملت بیان کند. اینکه برخی سعی می‌کنند تا سوال از رییس‌جمهور همچنان به صورت تابو باقی بماند اقدامی نامناسب است و باید کمک کنند تا اصل 88 قانون اساسی نیز مانند اصول دیگر پیگیری شود و به نتیجه برسد. اگر با هر بهانه‌ای جلوی اجرای این اصل گرفته شود، نهادهای دیگر می‌توانند با استناد به این ماجرا سنگ‌های فراوانی برسرراه اصول دیگر مانند اصل‌های 59 و 27 بیندازند. دوست و مخالف روحانی نیز به این موضوع اعتقاد دارند و می‌گویند که نباید سوال از رییس‌جمهور را تابو دانست. برای مثال الهه‌کولایی از اعضای شورای‌سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان و از نزدیکان به دولت در گفت‌وگویی با ایسنا درباره کسانی که خواستار طرح سوال از رییس جمهور شده‌اند، گفته بود که سوال از رییس‌جمهور از جمله حقوقی است که به ملت و نمایندگان ملت داده شده است. پرسش از منتخب ملت حق نمایندگان مجلس است و تعارضی با اجرایی شدن اصل 59 و برگزاری رفراندوم ندارد؛ اگر لازم باشد بی‌شک رییس جمهور به آن تن خواهد داد. محمدمهدی زاهدی، رییس کمیسیون آموزش مجلس از منتقدان دولت روحانی نیز، در خصوص ارزیابی از طرح سوال از رییس جمهور، اظهار داشت: در کشور ما قانون اساسی، اسناد بالادستی و قوانین عادی وجود دارد؛ سوال از رییس جمهور نیز امری قانونی و به طور کلی موضوع خوبی است. رییس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس ضمن تشریح مزایای طرح سوال از رییس جمهور، بیان کرد: ممکن است نقطه نظرات منفی نسبت به عملکرد دولت وجود داشته باشد و رییس جمهور با حضور در مجلس و پاسخگویی شفاف به این مسائل، نقاط ابهام را روشن می‌کند. وی با بیان اینکه این شرایط به نفع دولت، مجلس است، افزود: پاسخ هایی که رییس‌جمهور می‌دهد مردم را آگاه و از فضا سازی علیه دولت نیز جلوگیری می‌کند، سوال از رییس جمهور را در جهت تامین منافع ملی می دانم. زاهدی با بیان اینکه طرح سوال از آقای روحانی فضای سنگینی را که در مورد سوال از رییس جمهور وجود دارد از بین می‌برد، ادامه داد: نمایندگان مجلس و دولتمردان افراد عاقلی هستند که منافع ملی را لحاظ می‌کنند.نماینده مردم کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه اگر سوال از رییس‌جمهور در فضایی آرام و به دور از جنجال باشد نتایج مثبتی را به دنبال دارد، گفت: نباید فضاسازی‌های سیاسی را در این مسائل مهم دخالت دهیم زیرا این فضا مانع از تبیین عملکرد دولت برای مردم می‌شود.عضو فراکسیون نمایندگان ولایی با اشاره به اینکه برخی به عمد فضاسازی می کنند و برخی نیز اغراض سیاسی دارند تا از آب گل آلود ماهی بگیرند، بیان کرد: باید از ظرفیت های قانونی استفاده کنیم ولی همه طرف های درگیر باید در محضر خدا منافع ملی را مدنظر داشته باشند نه اینکه اغراض سیاسی را پیگیری کنند.
